ÖZEL EĞİTİM PROGRAMI
Yüksek Lisans

D.1. Program Hakkında Genel Bilgi

Çocuk Gelişimi Bölümü Hacettepe Üniversitesi?nin kuruluşundaki ilk üç fakülteden birisi olan Sağlık Bilimleri Fakültesi çatısı altında kurulmuş olup, bugünkü "Sağlık Bilimleri Enstitüsü" nün temelini teşkil eden bölümlerden biridir. Çocuk Gelişimi Bölümü 1968 yılında Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesine bağlı Ev Ekonomisi Yüksek Okulu çatısı altında Çocuk Gelişimi ve Eğitimi adıyla kurulmuştur. 1976 yılından itibaren özel eğitim çalışmalarına başlanılmış ve Özel Eğitim Ana Bilim Dalı kurulmuştur. "Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Bölümü"; "Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Ana Bilim Dalı" ve "Özel Eğitim Ana Bilim Dalı" olarak iki alanda çalışmalarını sürdürmüştür. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Ana Bilim Dalı, alanında Türkiye'nin ilk, Özel Eğitim Ana Bilim Dalı ise alanında üçüncü ana bilim dalıdır. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Bölümü, 1987 tarihinde "Çocuk Sağlığı ve Eğitimi",1996 tarihinde ise "Çocuk Gelişimi ve Eğitimi" adını almıştır. Bölümümüz 2007 yılından itibaren Sağlık Bilimleri Fakültesi altında "Çocuk Gelişimi Bölümü" olarak yeniden yapılandırılmıştır. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Ana Bilim Dalı, Hacettepe Üniversitesinin kuruluşundan bu yana yüksek lisans ve doktora öğrencilerine eğitim verirken, Özel Eğitim Ana Bilim Dalı 1976 yılında yüksek lisans öğrencilerine eğitim vermeye başlamış ve günümüzde de bu süreç devam etmektedir. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Anabilim Dalı?nın misyonu, normal gelişim gösteren, özel gereksinimli, akut ve kronik hastalığı olan, korunmaya muhtaç ve risk altındaki 0-18 yaş grubu çocukların gelişimlerini değerlendirecek ve destekleyecek, aile danışmalığı yapabilecek yüksek donanımlı ve nitelikli çocuk gelişimci yetiştirmek; gelişimi değerlendirmeye yönelik araç geliştirmek; alanla ilgili kişi, kurum ve kuruluşlara (gereksinimleri doğrultusunda) danışmanlık, yayın ve araştırma hizmetleri sunmak; çocuk, aile, eğitimci ve toplumla ilgili çağdaş yaklaşımlar kullanılarak ülke ihtiyaçları doğrultusunda projeler geliştirmek, üretmek ve bu projeleri toplumun her kesimindeki çocuk ve ailelerin yüksek yararına olacak şekilde hayata geçirip yaygınlaştırmaktır. Bu misyon doğrultusunda özel eğitim yüksek lisans programı Bologna süreci kapsamında yenilenmiştir. Yeni program oluşturulurken mezun ve öğrenci görüşleri, paydaşların görüşleri, sivil toplum örgütlerinin görüşleri alınarak ihtiyaç analizi yapılmıştır. Yapılan ihtiyaç analizi göz önüne alınarak program yeterlilikleri oluşturulmuş ve program yenilenmiştir.

D.2. Kazanılan Derece

Yüksek Lisans Derecesi

D.3. Öğrenim Düzeyi

YÇ-AYA: 2
AYÇ-YBÖ: 7

D.4. Kayıt Kabul Koşulları

Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Bölümü lisans mezunu olmak.

Tıp, sağlık ve eğitim ile ilgili fakülte veya 4 yıllık yüksekokul lisans mezunları için; Anabilim Dalı Akademik  Kurulunca durumu uygun görülmek.

ALES (SAY/EA) puan türü ile Sağlık Bilimleri Enstitü Kurulu  tarafından belirlenen ve Hacettepe Üniversitesi Senatosu tarafından onaylanan ALES ve Yabancı Dil taban puanına sahip olmak (ALES-Yabancı Dil Puanları Tablosu).

Hacettepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği ile Sağlık Bilimleri Enstitüsü başvuru koşullarını sağlamak.

D.5. Kazanılan Derece Gereklilikleri ve Kurallar

Program süresince öğrenciler, yüksek lisans derslerini tamamladıktan sonra (en az 60 AKTS) kendi dallarında bir tez hazırlarlar (60 AKTS). Ayrıca alınmış olan akademik kurul kararı doğrultusunda, öğrencilerin ders dönemi bitimine kadar aldıkları toplam AKTS kredisinin en az %60'ını bölüm içi derslerden almaları gerekmektedir.  

Tez savunma sınavında başarılı sayılması durumunda Özel Eğitim programında "Bilim Uzmanlığı" diploması almaya hak kazanırlar. Bilim Uzmanlığı derecesini alan adaylar isterlerse doktora programına başvurabilirler.

D.6. Önceki Öğrenmelerin Tanınması

Özel Eğitim Programında önceki öğrenmelerin tanınması Sağlık Bilimleri Enstitüsünün belirlediği kurallar çerçevesinde, özel öğrencilik statüsünde alınmış olan derslerin programda tanınması, kayıt olunmuş başka bir programdan ders eşdeğerliği sağlanması ve programlar arası geçiş sürecinde tamamlanmış olan kredilerin tanınması şeklinde gerçekleşmektedir.

D.7. Programın Amacı

Sağlık, eğitim ve sosyal alanlarda görev alacak özel gereksinimli, akut ve kronik hastalığı olan, korunmaya muhtaç ve gelişimsel risk altındaki 0-18 yaş grubu çocuk ve ergenlerin gelişimlerine yönelik tanı ve değerlendirme yapabilecek, aile danışmanlığı yapabilecek, gelişimsel destek programları hazırlayıp uygulayabilecek, araştırma ve uygulama projelerinde görev alabilecek, teknolojik, bilimsel yöntem ve teknikleri kullanan, eklektik yaklaşımı benimsemiş ve etik değerlere bağlı çocuk gelişimi uzmanı yetiştirme amacını taşımaktadır.

D.12. Mezunların Mesleki Profili

Özel Eğitim Uzmanının temel hedefi, 0-18 yaş grubu, özel gereksinimi olan, akut ve kronik hastalığı olan, korunmaya muhtaç ve risk altındaki çocukların gelişimlerini desteklemektir. Özel eğitim uzmanı, özel gereksinimli çocukların gelişimini değerlendirmeye yönelik araçlar geliştirir; alanla ilgili kişi, kurum ve kuruluşlara gereksinimleri doğrultusunda danışmanlık yapar; yayın ve araştırma hizmetleri sunar. Çağdaş yaklaşımlar kullanarak çocuk, aile, eğitimci ve toplumla ilgili projeler geliştirir ve projeleri toplumun her kesimindeki çocuk ve ailelerin yüksek yararına olacak şekilde hayata geçirip yaygınlaştırır.

Özel eğitim Uzmanları sosyal alanlarda, Çocuk ve Gençlik Merkezleri'nde, Koruma Bakım ve Rehabilitasyon Merkezleri'nde, Sevgi Evleri'nde, Toplum Merkezleri'nde, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Genel Müdürlüğü ve Aile Danışma Merkezleri'nde Özel Eğitim Uzmanı olarak görev alabilirler. Söz konusu kurumda çalışan çocuk gelişimci, hizmet bölgesinde yaşayan çocukların gelişim düzeylerinin saptanması, gelişimlerinin izlenmesinden sorumludur. Sorunlarının çözümüne yönelik mesleki çalışmalar yapar; mesleki teknik ve yöntemleri kullanarak merkezde bulunan okul öncesi ve engelli ve ergen çocuklara yönelik programlar hazırlar, uygular ve gerekli materyalin hazırlanmasında görev alırlar.

Özel Eğitim uzmanları, çocuğun merkeze uyumunun sağlanması amacıyla çocuğu takip eder ve mesleki çalışma sürecinde vaka sunumunu yaparlar. Sosyal serviste görevlendirilen ve çocuğun merkeze kabulü ve uyumu ile ilgili çalışmalar yapan bir Özel Eğitim Uzmanı, çocukların duygusal, bilişsel ve sosyal gelişimi için gerekli gelişim programlarının uygulanması ve değerlendirilmesinden sorumludur.

Korunmaya muhtaç olan, ihmal ve istismara maruz kalan, evden veya bulunduğu kurum ya da kuruluştan kaçan, sokakta yaşayan ve sokakta çalıştırılan ve madde bağımlısı olan, suça itilen ve mağdur çocuğun kendisine ve kanuni mümessiline rehberlik hizmeti sunulmasından sorumludurlar.

Eğitim Alanında üniversitelerde önlisans, lisans ve lisansüstü eğitim kadrolarında akademik personel olarak görev alabilirler. Özel Eğitim Kurumlarında ve Rehberlik ve Araştırma Merkezlerinde görev alabilen Özel Eğitim Uzmanları, bireylerin fiziksel, zihinsel ve sosyal gelişimlerinin yaş düzeylerine uygun olarak değerlendirilmesi ve bireylerin özelliklerine göre bireysel eğitim programlarının hazırlanmasından sorumludur. Bireyin gelişimi ve eğitimini izler, beklenen gelişimi gösteremeyen çocuklar için ilgili meslek elemanlarıyla iş birliği yapar. Alanı ile ilgili konularda ailelere ve öğretmenlere rehberlik eder. Alanı ile ilgili konularda aile eğitimi, rehberliği ve danışmanlığı programlarında ve personel için hizmet içi eğitim programları hazırlar ve uygulamada görev alır.

D.13. Bir Üst Öğrenime Geçiş

YÇ-AYA: 3
AYÇ-YBÖ: 8

D.14. Öğretim Programının Yapısı

Özel Eğitim Yüksek Lisans Programı, Özel Eğitim mesleği ile ilgili seçmeli derslerin yanında zorunlu dersler de içermektedir. ÖZE yüksek lisans programında öğrencinin alması gereken dersler toplam 120 AKTS'dir. ÖZE Yüksek Lisans programın % 45'i zorunlu derslerden, % 55'i ise seçmeli derslerden oluşmaktadır.

D.15. Sınavlar, Değerlendirme ve Notlandırma

Sınavların değerlerlendirilmesi ve notlandırma Hacettepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Öğretim ve Sınav Yönetmeliğine göre yapılmaktadır. http://www.saglikbilimleri.hacettepe.edu.tr/tr/menu/kanun_ve_yonetmelikler-219

D.16. Mezuniyet Koşulları

Program süresince öğrenciler, yüksek lisans derslerini tamamladıktan sonra (en az 60 AKTS) kendi dallarında bir tez hazırlarlar (60 AKTS). Tez sunumunda başarılı olanlara ÖZE programında "Bilim Uzmanlığı" diploması verilir. http://www.saglikbilimleri.hacettepe.edu.tr/tr/menu/kanun_ve_yonetmelikler-219

D.17. Eğitim Türü

Tam Zamanlı 1. Öğretim

D.18. Program Sorumlusu

Prof. Dr. Figen TURAN (Bölüm Başkanı)

Tel: (0 312) 305 15 26

H.Ü Çocuk Gelişimi Bölümü Lisans Üstü Koordinatörü

Doç. Dr. Haktan DEMİRCİOĞLU

E-posta:demircioglu.psikososyal@gmail.com