BİYOİNFORMATİK PROGRAMI
Yüksek Lisans

D.1. Program Hakkında Genel Bilgi

Bu programı bitiren Biyoinformatik uzmanı derinlemesine bir biyolojik bilgiye sahip olacaktır.

Bu bilgilerin yanında sistematik bir istatistiksel analiz mantığına sahip olması sağlanacaktır.

Bu analiz mantığı deney planlamasını kendisinin yapacağı gerçek çalışmalar dışında, orijinal

veri tabanlarından mevcut çalışmalara ulaşabilmekle başlar. Oluşturacağı biyoinformatik analiz

modellerini bu veri tabanlarında test edebilecektir. Çalışacağı veri üzerinde önişleme aşamalarını

(kayıp gözlem analizi, aykırı verilerin belirlenmesi) yapabilecektir. Analize hazır verilerde hangi

yöntemlerin (sınıflama, kümeleme vb.) hangi durumlarda kullanılacağını bilecek yetkinliktedir.

Veri türüne göre kullanılabilecek metotları farklı performans kriterlerine (ROC eğrisi altında kalan

alan, doğru sınıflama oranı vb.) göre karşılaştırabilecektir. Elde ettiği bulguları ilgili literatür

ile karşılaştırıp, yorumlayabilecek düzeyde olacaktır. Aday her görüşe açık olacak ve pozitif bir

anlayışla yaklaşacaktır.

D.2. Kazanılan Derece

Yüksek Lisans Derecesi

D.3. Öğrenim Düzeyi

YÇ-AYA: 2
AYÇ-YBÖ: 7

D.4. Kayıt Kabul Koşulları

Sağlık, Fen bilimleri veya Mühendislik bilimleri alanında lisans derecesine sahip olmak.

ALES (SAY/EA) puan türü ile Sağlık Bilimleri Enstitü Kurulu  tarafından belirlenen ve Hacettepe Üniversitesi Senatosu tarafından onaylanan ALES ve Yabancı Dil taban puanına sahip olmak (ALES-Yabancı Dil Puanları Tablosu).

Hacettepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği ile Sağlık Bilimleri Enstitüsü başvuru koşullarını sağlamak.

 

D.5. Kazanılan Derece Gereklilikleri ve Kurallar

Bu programda toplam 60 AKTS kredisi karşılığı alınması gereken tüm derslerini başarı

ile tamamlayan ve akademik not ortalaması en az 2.75 olan öğrenciler, tez danışmanı

ile birlikte belirleyecekleri bir konuda tez hazırlamak ve yüksek lisans tezini jüri önünde

savunmak zorundadır. Tez sınavında başarılı olan ve H.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü Lisansüstü

Eğitimi Mezuniyet koşullarını (http://www.saglikbilimleri.hacettepe.edu.tr/index.php?

option=com_content&view=article&id=4&Itemid=5) yerine getiren yüksek lisans öğrencisine

yüksek lisans diploması verilir.

D.6. Önceki Öğrenmelerin Tanınması

H.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü'nün Resmi Gazete'de yayınlanan 28476 no'lu Yönetmeliği'ne ve H.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü Lisansüstü Eğitim Yönetmeliğinde geçerli olan koşullarla öğrenciler kabul edilir (http://www.saglikbilimleri.hacettepe.edu.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=4&Itemid=5).

D.7. Programın Amacı

Hastalıkların tedavisi, yeni ilaç keşifleri ve hastalıkları önlemeye yönelik projelerde genetik

verilerin önemi giderek artmaktadır. Ülkemizde de “biyo-banka”ların yaygınlaşması

ve genetik araştırmalara ayrılan kaynakların artması ile bu alanda ciddi ilerlemeler

kaydedilmektedir. Yeni genlerin ve tedavilerin bulunması bunlardan sadece birkaçıdır.

Araştırıcılarımızın başarılı projelerinin sonuca ulaşması ve hastalara doğrudan etki edebilmesi

için genetik araştırmalardan karmaşık bilgiyi çıkarmak gerekmektedir. Bu nedenle ülkemizde

de biyoinformatik uzmanlarına duyulan gereksinimi artmaktadır. Hem biyolojik bilgiye hakim

hem de hangi analiz yöntemini ne zaman kullanacağını bilen uzmanlar ile çok daha geçerli

tedavi yöntemlerinin bulunacağı açıktır.

İnsan Genom Projesi'nin 1990'da başlamasından, 2003 yılında insan gen haritasının

çıkarılmasına kadar geçen süreçte bir kapalı kutu olan insan genomu günümüzde gelişen

süreçler ile daha hızlı haritalandırılabilmektedir. Daha hızlı genetik veri elde edebilen tıp

biliminin temel amacı bu verilerin doğru, hızlı ve sunulabilir şekilde analiz edilmesidir.

Analiz yöntemlerine duyulan ihtiyaç önce geleneksel istatistiksel yöntemlerin kullanılması

ile giderilmeye çalışılmıştır. Ancak bu yöntemler bir çok varsayıma bağlı şekilde kullanıldığı

için insan genomu gibi kompleks bir yapıya ait verinin analizinde yeterli olmadığı görülmüş

ve alternatif yöntemler aranmıştır. Bu ihtiyacı biyoinformatik yöntemleri gidermiştir.

Bu yeni yaklaşım sayesinde açıklanamayan bir çok soruna yeni çözümler önerilmiştir.

Ülkemizde Biyoinformatik alanındaki en önemli eksiklik analiz mantığı ile biyolojik temel

bilgiye sahip araştırıcıların yetiştirilememesidir. Bu sorun nedeni ile yapılan çalışmaların

sonuçları yeterince yorumlanamamaktadır. Bilindiği üzere bu tip genetik ve biyolojik

çalışmaların maliyeti çok yüksektir. Ülkemizde bu çalışmalara ayrılan kaynaklar sonuçları

yorumlayacak Biyoinformatik uzmanının olmaması sebebiyle boşa gitmektedir. İşte bu

nedenle, açılması önerilen yüksek lisans programı sayesinde, hem analiz hem de tıbbi

bilgiye sahip uzmanlar yetiştirilecektir. Bu uzmanlar hem akademik ortamda hem de

özel sektörde çalışmalara katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Bu program sayesinde

biyolojik-genetik araştırma yapmaya aday öğrencilerin tüm alternatif yaklaşımları göreceği

bir ortam sağlanacaktır. Biyoinformatik sonuçların daha anlaşılabilir şekilde sunulup,

standardize olması sağlanacaktır. Uluslararası alanda da rekabet gücü yüksek biyoinformatik

araştırmaların yolu açılacaktır

D.12. Mezunların Mesleki Profili

Mezunlar biyoinformatik araştırma şirketleri, ilaç firmaları, ilaç araştırmalarının yapıldığı devlet

kurumlarında çalışma hakkına sahiptir. Bunların yanında mezunlar, üniversitede akademik

kariyerlerine devam etme şansına da sahiptir.

D.13. Bir Üst Öğrenime Geçiş

YÇ-AYA: 3
AYÇ-YBÖ: 8

D.14. Öğretim Programının Yapısı

Program en az dört eğitim yarıyılında tamamlanmak üzere planlanmıştır. İlk iki eğitim yarıyılı ders dönemi, son iki eğitim yarıyılı ise tez dönemi olarak adlandırılır. 3 AKTS değerinde zorunlu “Seminer” dersi, 36 AKTS değerinde zorunlu ders,24 AKTS değerinde seçmeli ders ve 60 AKTS değerinde bir yüksek lisans tezi bulunmaktadır. 1 AKTS 30 saatlik iş yüküne karşılık gelmektedir. Öğrenci ilk iki eğitim yarıyılında zorunlu ve seçmeli derslerini toplam 60 AKTS olacak şekilde tamamlar. Bu 60 AKTS'nin %60'ını zorunlu dersler, %40'ını ise seçmeli dersler oluşturur. Seçmeli derslerin tamamı program dersleri arasından seçilebilir. 60 AKTS'yi tamamlayan öğrenci yüksek lisans tezi hazırlama aşamasına geçer.

D.15. Sınavlar, Değerlendirme ve Notlandırma

Her ders için uygulanan ölçme ve değerlendirme yöntemleri, ilgili öğretim üyesi/leri tarafından hazırlanan ve Bilgi paketinde yer alan “Ders Öğretim Planı”nda tanımlanmıştır. Sınavlar ve ders başarı notları ile ilgili olarak H.Ü. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü sayfasında yer alan Lisansüstü Eğitim Öğretim ve Sınav Yönetmeliği'nin ilgili maddeleri (http://www.saglikbilimleri.hacettepe.edu.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=4&Itemid=5) uygulanır.

D.16. Mezuniyet Koşulları

Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü sayfasında yer alan Lisansüstü yönetmelik (http://www.saglikbilimleri.hacettepe.edu.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=4&Itemid=5 ) uygulanacaktır. Öğrencinin akademik not ortalamasının 2.75 ve üzerinde olması ve tez savunma sınavında başarılı olması gerekmektedir.

D.17. Eğitim Türü

Tam Zamanlı 1. Öğretim

D.18. Program Sorumlusu

Biyoinformatik Anabilim Dalı Başkanı: Prof. Dr. Erdem Karabulut