BİLGİ ve BELGE YÖNETİMİ PROGRAMI
Doktora/Sanatta Yeterlik

D.1. Program Hakkında Genel Bilgi

Hacettepe Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü, 1972 yılında "Kütüphanecilik ve Dokümantasyon Enstitüsü" adı altında kurulmuştur. Lisans programına ilk öğrencilerini Ekim 1974'te kabul eden Bölüm, oluşum özellikleri ve üniversitenin öngördüğü nedenlerle, diğer kütüphanecilik bölümlerinden farklı bir model oluşturmuştur. Bir yılı İngilizce hazırlık ve dört yılı mesleki eğitim-öğretim olmak üzere toplam beş yılık lisans programı 1978/1979, 1983/1984 ve 1990/1991 eğitim dönemlerinde çeşitli düzeylerde değişikliğe uğramıştır. Ancak Bölüm lisans programı 1993 yılında yapısal bir değişim geçirerek, Kütüphanecilik, Arşivcilik, Dokümantasyon ve Enformasyon Anabilim dallarına ayrılmıştır. Bu programla 1994-2000 yılları arasında Anabilim dallarına göre lisans eğitim-öğretim faaliyetleri yürütülmüştür. Bölüm akademik programında gerçekleştirilen bir diğer temel değişim, Kütüphanecilik bölümlerinin yeniden yapılanmasını öngören Yükseköğretim Kurulu'nun 2002 tarihinde aldığı karar ile gerçekleşmiştir. Buna göre, 2002/2003 öğretim yılından başlayarak Kütüphanecilik, Arşivcilik, Dokümantasyon ve Enformasyon Anabilim Dalları birleştirilerek, H.Ü. Kütüphanecilik Bölümü yeni bir programla "Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü" adı altında eğitim-öğretim faaliyetlerine başlamıştır. Bölüm başlangıçtan itibaren hem öğretim hem de araştırma alanında disiplinlerarası bir yaklaşımı benimsemiştir. Bölüm, öğretimle ilgilendiğinden bu yana öğrencilerine kuram ve uygulama sorunlarında en iyi mesleki bilgileri sağlayacak akademik ve entelektüel çevreyi yaratmayı temel amaç edinmiştir.

Bölüm tarafından yürütülen öğretim programlarının isimleri, ortalama süresi ve bunlar sonucunda verilen akademik dereceler şu şekildedir:

• Lisans eğitimi, 4 yıl, Bilgi Yöneticisi
• Yüksek lisans eğitimi, 2 yıl, Bilim Uzmanlığı
• Doktora eğitimi, 4 yıl, Doktora

Bölümdeki eğitim olanakları; derslikler, seminer odası, Prof Dr. İlhan Kum Seminer Salonu (Projeksiyon cihazı, LED televizyon, bilgisayar, yazıcı/tarayıcı, ses sistemi, kamera sistemi) şeklindedir.

Programın eğitim-öğretim dili Türkçedir.

D.2. Kazanılan Derece

Doktora

D.3. Öğrenim Düzeyi

YÇ-AYA: 3
AYÇ-YBÖ: 8

D.4. Kayıt Kabul Koşulları

1. Herhangi bir yüksek lisans programından mezun olmak,

2. Ölçme Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından yapılan Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimine Giriş Sınavı'nın (ALES) sayısal, sözel ya da eşit ağırlık puan türlerinden birinde en az 60 standart puan ya da uluslararası düzeyde kabul gören GRE ve GMAT sınavlarından H.Ü. Senatosu tarafından belirlenen denklik çerçevesinde 60 puana eşdeğer puan almış olmaları,

3. Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavı'ndan (YDS) en az 60 puan almış olmak ya da ÖSYM tarafından eşdeğerliği kabul edilen ulusal veya uluslararası geçerliliği olan ve eşdeğerliliği kabul edilen sınavlardan birinden 60 eşdeğeri puan almaları gereklidir.

4. Uluslararası öğrenci başvuruları, 26 Kasım 2016 tarih ve 29900 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Hacettepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim- Öğretim ve Sınav Yönetmeliği uyarınca kabul edilir.

5. Yüksek lisans programlarında genel başarı değerlendirmesinde genel başarı değerlendirmesinde başarılı bulunan adaylara H.Ü. Lisansüstü Eğitim Öğretim ve Sınav Yönetmeliği'nin ilgili maddesi/maddeleri uyarınca sınav jürisi tarafından Bilimsel Hazırlık Programı kapsamında ders verilebilir.

Yukarıdaki başvuru koşullarını sağlayan adaylar programa giriş sınavına alınırlar. Yazılı ve/veya mülakat sınav değerlendirilmesinde anabilim dalının belirlediği minimum puanı alan adaylar başarılı kabul edilirler. Başarılı adayların kendi içinde sıralaması, sınav jürisi tarafından, genel başarı notuna göre yapılır.

Yukarıda yer almayan hükümler Hacettepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Öğretim ve Sınav Yönetmeliğinin ilgili hükümleri uyarınca uygulanacaktır.

D.5. Kazanılan Derece Gereklilikleri ve Kurallar

Yüksek lisans ve doktora eğitim-öğretim programları ders çalışmalarını tez çalışması ile birleştiren karma bir yapıya sahiptir. Bununla birlikte her iki düzeydeki programlar arasında bazı farklılıklar vardır.

Seminer dışında doktora programında açılan derslerin tümü seçmeli olup, öğrencilerin toplam 90 AKTS kredilik ders almaları gerekmektedir. Ders sürecini tamamlayan ve akademik ortalaması 4.0 üzerinden 3.0 olan öğrenciler 30 AKTS kredilik “Doktora Yeterlik Sınavına Hazırlık” dersini alırlar. Yazılı sınavla birlikte sözlü sınavı da içeren doktora yeterlik sınavında başarılı olan öğrenciler teze başlarlar.

D.6. Önceki Öğrenmelerin Tanınması

Avrupa Birliği Öğrenci Değişim Programına (ERASMUS) Doktora öğrencilerinin Genel Akademik Not Ortalamasının 2,5/4,00 olması gerekmektedir. Kabul edilen öğrencilerin değişim programı kapsamında devam edeceği ders, staj, uygulama ve benzeri faaliyetler Bölüm Erasmus Koordinatörü tarafından belirlenir. Belirlenen bu derslerden, öğrenim gördüğü yüksek lisans programı derslerine eşdeğer olan veya yerine saydıracağı ders varsa Bölüm programındaki eşdeğer dersi veya yerine sayılan dersi ile birlikte, eşdeğer veya yerine sayılan ders yoksa alınan ders seçmeli olarak, kendi kodu, adı ve AKTS kredisi ile birlikte Bölüm Akademik Kurul kararı ile öğrencinin transkribine işlenir.

D.7. Programın Amacı

Programın amacı; yazılı, basılı ve elektronik ortamlarda varlık bulan bilgi birikiminden bireysel, örgütsel ve toplumsal bağlamda en üst düzeyde yararın sağlanması için uygun bilgi sistemlerini tasarlama, oluşturma ve işletme niteliklerini taşıyan, yaratıcı, kendine güvenen, lider bilgi profesyonelleri yetiştirmektir. Uzmanlık konularının ayrıntılarını çok iyi bilen, özgün araştırmalar yapabilen ve ürettiği bilgiyi insanlığın hizmetine sunan yeni kuşak araştırmacıları topluma kazandırmak; ulusal ve uluslararası düzeyde bilgi sistemlerinin, bilgi hizmetlerinin ve bilgi teknolojilerinin geliştirilmesine katkıda bulunacak kuramsal ve uygulamalı araştırmalar yapmak ve yayımlamaktır.

D.12. Mezunların Mesleki Profili

Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü doktora mezunları hem kamu kuruluşlarında hem de özel kuruluşlarda çeşitli iş olanakları elde etmektedirler. Mezunlarımızın belli başlı çalışma alanları arasında üniversite, araştırma, halk ve okul kütüphaneleri, özel kütüphaneler, arşivler ve dokümantasyon merkezleri yer almaktadır. Ayrıca, mezunlarımız çeşitli kurum ve kuruluşların veri tabanı tasarım ve yönetimi ile ilgili işlerde, dizinleme ve öz hazırlama hizmeti sunan kuruluşlarda, yazılım şirketlerinde, haber ajanslarında, çeşitli şirketlerin bilgi işlem ve araştırma-geliştirme birimlerinde, yayınevlerinde de çalışma olanağı bulabilmektedirler. Farklı bölümlerden lisans/yüksek lisans derecesine sahip mezunlar da gerekli koşulları sağlamaları durumunda Bölümümüzde doktora yapma olanağına sahiptirler. Böylelikle farklı alanlarla uyum sağlanmakta ve yeni iş alanlarının ortaya çıkması söz konusu olabilmektedir.

D.13. Bir Üst Öğrenime Geçiş

D.14. Öğretim Programının Yapısı

Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü Doktora Programında açılan derslerin tümü seçmeli derslerden oluşmaktadır. Bölüm Akademik Kurulu tarafından gerekli görüldüğü durumlarda bu derslerin bir kısmının öğretim dili İngilizce olabilir.

D.15. Sınavlar, Değerlendirme ve Notlandırma

Her ders için uygulanan ölçme ve değerlendirme yöntemleri ilgili öğretim üyesi/leri tarafından hazırlanan ve Bilgi paketinde yer alan "Ders Öğretim Planı"nda tanımlanmıştır. Sınavlar ve ders başarı notları ile ilgili olarak Hacettepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği'nin ilgili maddeleri uygulanır.

D.16. Mezuniyet Koşulları

Seminer dersi dışında doktora programında açılan derslerin tümü seçmeli olup, öğrencilerin en fazla 4 dönemde toplam 90 AKTS ders almaları ve bunlarda gösterdikleri genel akademik başarının 4 üzerinden en az 3,00 olması gerekmektedir. Öğrenciler, 90 AKTS dersleri tamamladıktan sonra yazılıyla birlikte sözlü sınavı içeren doktora yeterlik sınavına alınırlar.

Yeterlik sınav jürisi en az ikisi başka yükseköğretim kurumundan olmak üzere, danışman dahil beş asıl ve en az birisi başka yükseköğretim kurumundan olmak üzere iki yedek öğretim üyesinden oluşur. Yeterlik sınavı, temel ders konularını içerecek şekilde düzenlenir. Sınav yazılı ve sözlü olarak iki bölüm halinde yapılır. Yazılı sınavdan en az 70 puan alan öğrenci sözlü sınava girebilir. Yazılı sınavdan başarılı olan öğrenci, en çok 90 dakikalık bir sözlü sınava alınır. Yeterlik sınav notu, yazılı sınav notunun %60'ı ile sözlü sınav notunun %40'ının toplamı olup 100 tam puan üzerinden değerlendirilir. Başarı notu en az 75'tir. Yeterlik sınavı jürisinin önerisi ve enstitü yönetim kurulu kararı ile yeterlik sınavında başarılı olan öğrenciye, ders yükünü tamamlamış olsa bile, toplam yerel kredinin üçte birini geçmemek koşuluyla fazladan ders/dersler yüklenebilir. Öğrenci, bu derste/derslerde tez savunma sınavına girmeden önce başarılı olmak zorundadır. Yeterlik sınavında başarısız olan öğrenci başarısız olduğu bölüm/bölümlerden bir sonraki yarıyılda tekrar sınava alınır. Bu sınavda da başarısız olan öğrencinin doktora programı ile ilişiği kesilir

Doktora yeterlik sınavında başarılı bulunan öğrenci için bir ay içinde danışmanın ve anabilim dalı kurulunun görüşü, anabilim dalı başkanlığının önerisi üzerine enstitü yönetim kurulunun onayı ile tez izleme komitesi oluşturulur. Tez izleme komitesi biri tez danışmanı biri farklı bir yükseköğretim kurumundan olmak üzere en az üç öğretim üyesinden oluşur. Tez izleme komitesi her genel sınav döneminde toplanır.

Doktora yeterlik sınavını başarıyla tamamlayan öğrenci yapacağı araştırmanın amacını, yöntemini ve çalışma planını kapsayan tez önerisini en geç altı ay içinde tez izleme komitesi önünde sözlü olarak savunur.

Bölümde, tezi kabul edilen ve doktora için gerekli yukarıda sayılan tüm işlemleri tamamlayan öğrencinin mezun olabilmesi için;

a) Sosyal Bilimler Enstitüsü tez yazım kurallarına uygun olarak hazırlanan tezin basılmış ve ciltlenmiş altı kopyasının,

b) Tezin elektronik ortamda kaydedilmiş kopyası ile enstitü tarafından istenen diğer belgelerin,

c) Yükseköğretim Kurulunca istenen belgelerin

Sosyal Bilimler Enstitüsüne eksiksiz teslim edilmiş olması gerekir.

İlgili bütün belge ve bilgiler enstitüye ulaştıktan sonra öğrencinin dosyası enstitü yönetim kurulunca incelenerek mezuniyet için bütün koşulları eksiksiz yerine getiren öğrencinin mezuniyetine karar verilir.

D.17. Eğitim Türü

Tam Zamanlı 1. Öğretim

D.18. Program Sorumlusu

Prof. Dr. Özgür Külcü
Bölüm Başkanı

Hacettepe Üniversitesi
Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü
Edebiyat Fakültesi B Kapısı
06800 Beytepe/ANKARA

Tel : +90 (312) 297 82 00

Fax : +90 (312) 299 20 14

e-posta : kulcu@hacettepe.edu.tr