TEK SAĞLIK
Yüksek Lisans

D.1. Program Hakkında Genel Bilgi

Tek sağlık yaklaşımı, hayvan ve insan sağlığını iyileştirmek veya korumak amacıyla yapılan pratik düzenlemeler ile başlamıştır. İlk kez 1855 yılında Trichinella paraziti ile yapılan çalışmalar ile ortaya atılan zoonoz terimi, insan ve hayvan enfeksiyonları arasında ilk kez bağ kurulmasını sağlamıştır. 21. Yüzyılda modern tıptaki gelişmeler ve yaşam standartlarındaki iyileşmelere karşın tüm dünyada sağlık sorunlarına karşı yetersiz kalınması, bilim dünyasını farklı bir çözüm arayışına sevk etmiştir. Bu bağlamda İnsan ve Veteriner Tıp'ının tek bir çatı altında toplanması önerilerek tek sağlık yaklaşımının adımları atılmıştır. Literatürde 2008 yılı itibariyle " One Health/Tek Sağlık " terimleri kullanılmaya başlanmıştır. Birçok tanımı bulunmakla beraber, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC) tarafından benimsenen tanım şu şekildedir; tek sağlık, yerel ve evrensel anlamda; insanların, hayvanların ve çevrenin optimal sağlığına ulaştırılması için birçok disiplinin birlikte çalışarak dünya sağlığının (global sağlığın) korunması veya güvenliğinin sağlanmasıdır.  Tek sağlık yaklaşımında kapsam;

i) türler arası hastalık geçişleri, 

ii) yaban hayattaki hastalıkları gözlemleme ve ilgili kontrol stratejilerinin entegrasyonu, 

iii) insan ve hayvanları etkileyen bulaşıcı olmayan hastalıklar (örneğin; diyabet, kanser, otoimmün hastalıklar ve obezite) konusunda karşılaştırmalı araştırmaların yapılması,

iv) yeni ortaya çıkan/çıkabilecek hastalıklara yönelik tanı yöntemlerinin geliştirilmesi

v) tedavi ve koruma konusunda ilaç ve aşı çalışmalarında multidisipliner yaklaşımların benimsenmesi ve halkın bilinçlendirilmesi olarak özetlenebilir. 

Bugün tek sağlık kavramının benimsenmesi, karşılaştırmalı ve multidisipliner çalışmalar ile insan, hayvan ve çevre sağlığına yeni ve bütüncül bir bakış açısı sağlamaktadır. Bu yaklaşım aynı zamanda eğitim-öğretim faaliyetlerine de uyarlanmakta olup, sağlık ve fen alanlarında eğitim gören öğrencilere bu farklı disiplinlerin birbirleriyle olan doğal etkileşimlerinin vurgulanması esas alınmaktadır. Bu bağlamda, dünyanın önde gelen gelişmiş ülkelerinde, şu anda tek sağlık alanında Yüksek Lisans ve Doktora derecesi elde etmek mümkündür.

Bu bağlamda, Hacettepe Üniversitesi bünyesinde tek sağlık lisansüstü programının açılması, Türkiye'de ilk olma niteliği taşıyacak ve dünyadaki güncel eğitim sistemi ile uyum sağlanacaktır. İlgili program farklı disiplinlerden öğretim üyeleri tarafından eğitim verilmesine olanak sağlayarak, yenilikçi multidisipliner araştırma ve tez projelerinin yapılmasını sağlayacaktır. Bu doğrultuda öğrencilerin eğitim veren uluslararası diğer merkezlerle ortaklık kurarak bilgi ve tecrübe arttırma olanakları bulunmaktadır.

D.2. Kazanılan Derece

Yüksek Lisans Derecesi

D.3. Öğrenim Düzeyi

YÇ-AYA: 2
AYÇ-YBÖ: 7

D.4. Kayıt Kabul Koşulları

Tek sağlık yüksek lisans programına kabul edilmek için: Tıp, Veteriner, Hemşirelik, Eczacılık, Diş Hekimliği, Fen Fakültelerinin Biyoloji, Kimya, Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümleri lisans mezunları, Mühendislik Fakültelerinin Gıda Mühendisliği ve Çevre Mühendisliği lisans mezunları ve Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü lisans mezunları başvurabilir. Yukardakiler dışındaki başvurular anabilim dalı akademik kurulunca kabul edilir. 

ALES (SAY/EA) puan türü ile Sağlık Bilimleri Enstitü Kurulu tarafından belirlenen ve Hacettepe Üniversitesi Senatosu tarafından onaylanan ALES ve Yabancı Dil taban puanına sahip olmak (http://www.saglikbilimleri.hacettepe.edu.tr/tr/menu/alesdil_puanlari-183).

Hacettepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği (http://fs.hacettepe.edu.tr/saglikbilimleri/dosyalar/yonetmelikler/hu-yonetmelik-26112016.pdf) ile Sağlık Bilimleri Enstitüsü başvuru koşullarını sağlamak (http://www.saglikbilimleri.hacettepe.edu.tr/tr/menu/basvuru_ve_kayit_islemleri-207).

Yabancı uyruklu öğrenciler için Sağlık Bilimleri Enstitüsü genel başvuru koşulları esas alınacaktır (http://www.saglikbilimleri.hacettepe.edu.tr/tr/menu/basvuru_ve_kayit_islemleri-207).

D.5. Kazanılan Derece Gereklilikleri ve Kurallar

Programdan mezun olmak için öğrencilerin en az 60 AKTS krediyi seçmeli ve zorunlu derslerle; 60 AKTS krediyi tez çalışmasından tamamlaması gerekmektedir. Toplam ders kredilerinin en az %25?inin alan içi ve dışı seçmeli derslerden kazanılması, derslerin Hacettepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak başarı ile tamamlanması ve en az 2,50 genel akademik ortalamanın sağlanması, tez çalışmasının ve savunmasının başarı ile sonuçlandırılması gerekmektedir. (http://www.saglikbilimleri.hacettepe.edu.tr/yonetmelik.html)

D.6. Önceki Öğrenmelerin Tanınması

Hacettepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği'nde geçerli olan koşullarla kontenjan dahilinde öğrenciler kabul edilir. Ayrıntılı bilgi için: Anabilim dalı kurulu tarafından yatay geçişi uygun görülen öğrencilerin kabulü ve intibakları enstitü yönetim kurulu kararıyla kesinleşir. Hacettepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği (26 Kasım 2016, Resmi Gazete Sayı : 29900): 

http://fs.hacettepe.edu.tr/saglikbilimleri/dosyalar/yonetmelikler/hu-yonetmelik-26112016.pdf

D.7. Programın Amacı

Tek Sağlık, hızla değişen yaşam koşulları altında, hayvan ve insan sağlığı arasındaki kaçınılmaz etkileşimi vurgulayan bir kavramdır. Tek Sağlık Yüksek Lisans Eğitim programının amacı, öğrencilerin lisans eğitimleri süresince kazandıkları bilgi birikimini geliştirmelerini sağlamak; edindikleri bilgi ve becerileri ulusal/uluslararası bilimsel platformlarda ve etik ilkeler doğrultusunda sağlıkla ilgili tüm alanlarda kullanmalarını ve dünya çapında hayvan ve insan popülasyonlarıyla ilgili ortaya çıkan sağlık sorunlarını çözmek için çeşitli disiplinlerin ve mesleklerin bir arada çalışmalarını sağlama vizyonu ile multidisipliner, araştırıcı, sorgulayıcı ve kanıta dayalı uygulama becerileri ile hayata geçirmelerini gerçekleştirmektir. Program mezunlarının, ayrıca temel sağlık bilimleri alanlarında doktora yapabilmek için gerekli bilgi ve becerileri edinmeleri de amaçlanmaktadır. 

D.12. Mezunların Mesleki Profili

Programdan mezun olanlar, öncelikle sağlık alanı ile ilgili olmak üzere gıda, çevre ve ekoloji alanlarında kamu ve özel kuruluşlarda uzman olarak, üniversitelerde/enstitülerde akademik personel olarak iş imkanı bulabilir.

D.13. Bir Üst Öğrenime Geçiş

YÇ-AYA: 3
AYÇ-YBÖ: 8

D.14. Öğretim Programının Yapısı

Program, seçmeli dersler, alan içi ve alan dışı derslerden oluşmakta ve eğitimin ilk yarıyılından itibaren başlamaktadır. Programda yer alan zorunlu ve seçmeli dersler her iki dönemde de açılabilmektedir. Programdaki dersler, ilk yarıyıldan itibaren öğrenciye Tek Sağlık alanı ile ilgili kapsamlı bilgileri sağlamaya ve öğrenilen bilginin beceri ve yetkinliğe dönüştürülmesine yöneliktir.

D.15. Sınavlar, Değerlendirme ve Notlandırma

Her ders için uygulanan ölçme ve değerlendirme yöntemleri, ilgili öğretim üyeleri tarafından hazırlanan ve bilgi paketinde yer alan ?Ders Öğretim Planı?nda tanımlanmıştır. Sınavlar ve ders başarı notları ile ilgili olarak Hacettepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim-Öğretim ve Sınav yönetmeliğinin ilgili maddeleri uygulanır (26 Kasım 2016 tarih ve 29900 sayılı resmi gazete).

D.16. Mezuniyet Koşulları

Yüksek lisans programının bütün gereklerini başarıyla tamamlayan bir öğrencinin mezun olabilmesi için H.Ü. Lisansüstü Eğitim-Öğretim ve Sınav yönetmeliğinin ilgili maddelerini sağlaması gerekir (26 Kasım 2016 tarih ve 29900 sayılı resmi gazete).

Yüksek lisans programı; ders, tez önerisi, tez çalışması ve tez savunma sınavından oluşur. Programın her aşaması için Hacettepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Öğretim Yönetmeliği ile belirlenmiş ilgili kurallar geçerlidir. (Hacettepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği: http://www.saglikbilimleri.hacettepe.edu.tr/yonetmelik.html)

D.17. Eğitim Türü

Tam Zamanlı 1. Öğretim

D.18. Program Sorumlusu

Prof. Dr. Samiye YABANOĞLU ÇİFTÇİ (Tek Sağlık Anabilim Dalı Başkanı) 

e-posta: samiye@hacettepe.edu.tr

Prof. Dr. Koray ERGÜNAY

Doç. Dr. Serra ÖRSTEN

Doç. Dr. İpek BAYSAL