SBE601 - ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ, ARAŞTIRMA ve YAYIN ETİĞİ...
Dersin Adı | Kodu | Yarıyılı | Teori (saat/hafta) |
Uygulama (saat/hafta) |
Yerel Kredi | AKTS |
---|---|---|---|---|---|---|
ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ, ARAŞTIRMA ve YAYIN ETİĞİ... | SBE601 | 1. Yarıyıl | 3 | 0 | 3 | 7 |
Önkoşul(lar)-var ise | Yok | |||||
Dersin Dili | Türkçe | |||||
Dersin Türü | Zorunlu | |||||
Dersin verilme şekli | Yüz yüze | |||||
Dersin öğrenme ve öğretme teknikleri | Anlatım Tartışma Soru-Yanıt Örnek Olay İncelemesi Sorun/Problem Çözme | |||||
Dersin sorumlusu(ları) | PROF. DR. NÜKET ÖRNEK BÜKEN, PROF. DR. ERDEM KARABULUT, PROF. DR. PINAR ÖZDEMİR, DR. ÖĞR. Üyesi MÜGE DEMİR | |||||
Dersin amacı | Lisansüstü öğrencilere araştırma, araştırma aşamaları, araştırma etiği ile ilgili genel bilgiler vermek, farkındalık ve duyarlılık kazandırmak, bu bağlamda yayın etiğine uygun araştırma yürütmesini sağlamaktır. | |||||
Dersin öğrenme çıktıları |
| |||||
Dersin içeriği | - Araştırma planlaması, - Araştırmalarda hata kaynakları, - Örnekleme yöntemleri, uygun örneklem büyüklüğünün saptanması, - Araştırma türleri, - Rapor yazımı. - Araştırma Etiği kavramı, ilgili alt ve üst kavramlar - Günümüzde en çok tartışılan araştırma etiği konuları - Klinik araştırmalar, girişimsel olmayan klinik araştırmalar - Hayvan deneyleri konusunda bilimsel geçerlik ve güvenilirliğin nasıl sağlanabileceği - En sık görülen araştırma etiği ihlalleri ve bunları önleme yöntemleri - İhlal tespiti durumunda izlenecek yolların neler olduğu hakkında bilgi ve farkındalık kazandırmak. | |||||
Kaynaklar | - Health Research Methodology, A Guide for Training in Research Methods, World Health Organization, 2001 - Altman Douglas, Practical Statistics for Medical Research, 1992. - Sümbüloğlu Vildan, Sümbüloğlu Kadir. Sağlık Bilimlerinde Araştırma Yöntemleri Ankara 2013 - Sümbüloğlu Vildan, Sümbüloğlu Kadir. Klinik ve Saha Araştırmalarında Örnekleme Yöntemleri ve Örneklem Büyüklüğü, Ankara 2005 - Özdamar Kazım. Modern Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara 2013 - The Ethics of Research Involving Human Subjects, Editor: Vanderpool HY, 1996, University publishing Group, Inc. USA. - Büken NÖ, Yegenoglu S., ?Physician-Industry Relationships and Promotion Ethics in Turkey.? Clinical Research and Regulatory Affairs, Volume 20, Issue 4, pages: 379-389 (2003). - Büken NÖ. ?Klinik Araştırma Etik Kurulları?(Clinical Research Ethics Committees), Sendrom, 20 (3?4): 61?70, Mart-Nisan 2008. - Büken NÖ. Büken E. ?Plasebo ve Plasebo Etkisi?, Sendrom, 16(3): 98-103 (2004). |
Haftalara Göre İşlenecek Konular
Haftalar | Konular |
---|---|
1. Hafta | Sağlık araştırmalarına giriş ve temel kavramlar, Evren, örneklem, bağımlı ve bağımsız değişken, vb. tanımlar, Veri türleri, Veri toplama yöntemleri |
2. Hafta | Sağlık alanında araştırma türleri -Gözlemsel ve deneysel çalışmalar (klinik denemeler) -Deney düzenleri (paralel, çapraz, faktöriyel tasarımlar) -Sistematik derlemeler ve meta analizi |
3. Hafta | Araştırma planlaması ve aşamaları Araştırma konusunun belirlenmesi, hipotezlerin belirlenmesi, literatür taraması, uygun istatistiksel yöntemin belirlenmesi, sonuçların yorumlanması ve raporlanması |
4. Hafta | Örnekleme yöntemleri ve uygun örneklem büyüklüğünün belirlenmesi |
5. Hafta | Araştırmalarda hata kaynakları ve önleme yöntemleri - Yanlılık ve yanlılık kaynakları, yanlılığın önlenmesi (rasgelelik, körleme, kontrol grubunun kullanımı, vb.) - Ölçüm hataları (rasgele, sistematik, oransal hata) |
6. Hafta | Bilimsel araştırma planının/önerisinin hazırlanması -Bilimsel çalışmaların raporlanması ve sık kullanılan kontrol listeleri (CONSORT, PRİSMA, vb.) |
7. Hafta | Bilimsel makalenin yazımında ve makele incelenmesinde dikkat edilecek noktalar ve ARA SINAV |
8. Hafta | Araştırma kavramı, biyomedikal araştırma, amaçlarına ve yöntemlerine göre araştırmalar, Araştırma etiğinin tarihsel ve etik köşe taşları, Araştırma etiği kavramı, araştırmada bilimsel ve etik yöntem bilgisi ve araştırma etiğinin temel ilkeleri. |
9. Hafta | Araştırmada etik konular; Lab. çalışmaları, hayvan deneyleri, saha araştırmaları/epidemiyolojik çalışmalar, klinik araştırmalarda (girişimsel olan ve olmayan) temel etik konular |
10. Hafta | Aydınlatılmış onam, araştırmacı- gönüllü (sağlıklı/hasta) ilişkisi, araştırma gönüllüleri, gönüllü seçimi, hakları, yeterliği olmayan (savunmasız/örselenebilir) gönüllüler |
11. Hafta | İnsan Biyolojik Materyalinin araştırma amaçlı kullanımı, Araştırma Biyobankacılığı ve Etik Kişisel verilerin korunması ve Mahremiyet |
12. Hafta | Araştırmanın ilgili taraflarının görev, hak ve sorumlulukları (Araştırmacı, Gönüllü, Sponsor, Araştırma Etik Kurulu, Sözleşmeli Araştırma Kuruluşu...), Araştırmacı - endüstri ilişkisinden doğan etik sorunlar Araştırma Etik Kurulları görev ve sorumlul |
13. Hafta | Bilimsel yanıltmalar, Yayın etiği ihlalleri, Yazarlık hakkı sorunları, Taraflı yayın (çıkar çatışması), Editöryal etik |
14. Hafta | Ülkemizde araştırma ve yayın etiği ile ilgili yasal mevzuatın ve etik kodların değerlendirilmesi. |
15. Hafta | Genel Sınava Hazırlık |
16. Hafta | Final |
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl içi çalışmaları | Sayısı | Katkı Payı % |
---|---|---|
Devam (a) | 0 | 0 |
Laboratuar | 0 | 0 |
Uygulama | 0 | 0 |
Alan Çalışması | 0 | 0 |
Derse Özgü Staj (Varsa) | 0 | 0 |
Ödevler | 0 | 0 |
Sunum | 0 | 0 |
Projeler | 0 | 0 |
Seminer | 0 | 0 |
Ara Sınavlar | 2 | 40 |
Genel sınav | 1 | 60 |
Toplam | 100 | |
Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı | 0 | 40 |
Yarıyıl Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı | 0 | 60 |
Toplam | 100 |
AKTS (Öğrenci İş Yükü) Tablosu
Etkinlikler | Sayısı | Süresi | Toplam İş Yükü |
---|---|---|---|
Ders Süresi | 14 | 3 | 42 |
Laboratuvar | 0 | 0 | 0 |
Uygulama | 0 | 0 | 0 |
Derse özgü staj (varsa) | 0 | 0 | 0 |
Alan Çalışması | 0 | 0 | 0 |
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön Çalışma, pekiştirme, vb) | 14 | 7 | 98 |
Sunum / Seminer Hazırlama | 0 | 0 | 0 |
Proje | 0 | 0 | 0 |
Ödevler | 0 | 0 | 0 |
Ara sınavlara hazırlanma süresi | 1 | 30 | 30 |
Genel sınava hazırlanma süresi | 1 | 40 | 40 |
Toplam İş Yükü | 30 | 80 | 210 |
Dersin Öğrenme Çıktılarının Program Yeterlilikleri İle İlişkilendirilmesi
D.9. Program Yeterlilikleri | Katkı Düzeyi* | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |
1. Ortopedik fizyoterapi ve rehabilitasyona özgü temel ölçme, değerlendirme ve tedavi tekniklerine yönelik kavramsal ve klinik bilimsel gelişmeleri izleyebilir, ortopedik fizyoterapi ve rehabilitasyonun değişik alanlarına özgü eriştiği derin ve sistematik bilgiyi ve beceriyi mesleki ve akademik çalışmalarında kullanır. | X | ||||
2. Ortopedik fizyoterapi ve rehabilitasyon alanındaki kuramsal ve uygulamalı kavram ve prensipleri kullanarak farklı disiplin alanlarından gelen bilgileri eleştirisel yaklaşımla değerlendirir ve bütünleştirir, yeni bilgiler oluşturur, problem çözme ve klinik karar verme becerisine ulaşır. | X | ||||
3. Araştırma planlar, projelerde görev alır, uygun istatistik yöntemleri seçerek yaptığı çalışmaların sonuçlarını yorumlar, raporunu yazar ve bilimsel toplantılarda sunar veya yayınlar. | X | ||||
4. Ortopedik fizyoterapi ve rehabilitasyon alanı ile özel uygulama ve araştırmaları etik değerleri gözeterek bağımsız olarak yürütür, mesleki bilgi ve becerileriyle sorumluluklarını grup çalışmasına aktarır. | X | ||||
5. Öğrenim ihtiyaçlarını ve hedeflerini tanımlar, yaşam boyu öğrenmeye devam eder ve kalite geliştirme, mesleki eğitim ve tanıtım programlarına katkı verir. | X | ||||
6. Toplum sağlığına ve sağlık politikalarının geliştirilmesine, ortopedik probleme sahip kişilerin ve ortopedik özürlülerin sağlığını geliştirmeye katkıda bulunur, eğitim, koruyucu ve rehabilitatif yaklaşımlar hakkında birey, aile ve toplumu bilinçlendirir. | X | ||||
7. Avrupa dil portföyünde yer alan en az bir yabancı dili kullanarak sözlü ve yazılı uluslararası düzeyde mesleki ve akademik çalışmalarda alanıyla ilgili etkin iletişim kurar. | X |
*1 En düşük, 2 Düşük, 3 Orta, 4 Yüksek, 5 Çok yüksek