ÇTL609 - TARİHİ TÜRK LEHÇELERİ I
| Dersin Adı | Kodu | Yarıyılı | Teori (saat/hafta) |
Uygulama (saat/hafta) |
Yerel Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|---|
| TARİHİ TÜRK LEHÇELERİ I | ÇTL609 | 1. Yarıyıl | 3 | 0 | 3 | 8 |
| Önkoşul(lar)-var ise | Yok | |||||
| Dersin Dili | Türkçe | |||||
| Dersin Türü | Seçmeli | |||||
| Dersin verilme şekli | Yüz yüze | |||||
| Dersin öğrenme ve öğretme teknikleri | Anlatım Tartışma Soru-Yanıt Takım/Grup Çalışması Uygulama-Alıştırma | |||||
| Dersin sorumlusu(ları) | Yrd. Doç. Dr. Ahmet Aydemir Prof. Dr. Nurettin Demir | |||||
| Dersin amacı | Öğrencinin, Türkçenin 13. yüzyıla kadar olan tarihi dönemlerine ait lehçelerin ses, biçim, sözdizimi ve anlamsal özelliklerini tanıması. | |||||
| Dersin öğrenme çıktıları |
| |||||
| Dersin içeriği | Bu derste Türklerin İslamiyeti kabul etmesinden önceki Göktürk ve Uygur Türkçesi ve İslamiyetin kabulünden 13. yüzyıla kadar olan dönemdeki Türk lehçeleri incelenecektir. Ders kapsamında incelenecek lehçelerin tarihi ve kültürel durumları, Türk Run alfabesi ve Runik harfli Türkçe yazıtlar, Uygur harfli yazıtlar ve Arap harfli ilk metinler tanıtılacak, seçilecek bölümler üzerinde ses, yapı, biçimbilgisi, söz varlığı, ve anlambilim incelemeleri yapılacaktır. Konunun daha iyi anlaşılması için gerektiği zaman modern Türk dilleri ile karşılaştırmalar yapılarak Türkçenin sonraki dönemlerde nasıl değiştiği gösterilecektir. | |||||
| Kaynaklar | 1. Arat, Reşit Rahmeti. Kutadgu Bilig (Metin). Ankara: TTK Yay. 2. Gabain, A. von (2003). Eski Türkçenin Garmeri. Ankara: TDK Yay. 3. Aksan, Doğan (2001). En Eski Türkçenin İzlerinde. İstanbul: Simurg.. 4. Erdal, Marcel (1991). Old Turkic word formation: a furctional approach to the lexicon. Wiesbaden: Otto Harrassowitz,. 5. Deny, J. vd. (1959) Philologiae Turcicae Fundamenta I. Wiesbaden: Steiner 6. Johanson, L. Ve Á. É. Csató (1998). The Turkic Languages. London and New York: Routledge. 7. Tekin, Talat (2008) Orhon Yazıtları. Ankara: TDK. 8. Tekin, Talat (2003). Orhon Türkçesi Grameri. İstanbul: TDAD. | |||||
Haftalara Göre İşlenecek Konular
| Haftalar | Konular |
|---|---|
| 1. Hafta | Konu, kapsam, kaynaklar, Runik yazı |
| 2. Hafta | Runik harfli metinler: fonoloji |
| 3. Hafta | Runik harfli metinler: morfoloji 1 |
| 4. Hafta | Runik harfli metinler: morfoloji 2 |
| 5. Hafta | Runik harfli metinler: Söz varlığı |
| 6. Hafta | Ara sınav |
| 7. Hafta | Runik harfli metin incelemeleri |
| 8. Hafta | Runik harfli metin incelemeleri |
| 9. Hafta | Uygur Yazısı |
| 10. Hafta | Uygur metinleri: konular ve türler |
| 11. Hafta | Ara sınav |
| 12. Hafta | Budist metinler 1 |
| 13. Hafta | Budist metinler 2 |
| 14. Hafta | Mektuplar |
| 15. Hafta | Şiirler |
| 16. Hafta | Genel sınav |
Değerlendirme Sistemi
| Yarıyıl içi çalışmaları | Sayısı | Katkı Payı % |
|---|---|---|
| Devam (a) | 28 | 70 |
| Laboratuar | 0 | 0 |
| Uygulama | 0 | 0 |
| Alan Çalışması | 0 | 0 |
| Derse Özgü Staj (Varsa) | 0 | 0 |
| Ödevler | 1 | 5 |
| Sunum | 0 | 0 |
| Projeler | 0 | 0 |
| Seminer | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar | 1 | 40 |
| Genel sınav | 1 | 60 |
| Toplam | 175 | |
| Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı | 0 | 45 |
| Yarıyıl Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı | 0 | 55 |
| Toplam | 100 | |
AKTS (Öğrenci İş Yükü) Tablosu
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi | Toplam İş Yükü |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi | 14 | 3 | 42 |
| Laboratuvar | 0 | 0 | 0 |
| Uygulama | 5 | 5 | 25 |
| Derse özgü staj (varsa) | 0 | 0 | 0 |
| Alan Çalışması | 0 | 0 | 0 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön Çalışma, pekiştirme, vb) | 8 | 6 | 48 |
| Sunum / Seminer Hazırlama | 3 | 10 | 30 |
| Proje | 0 | 0 | 0 |
| Ödevler | 5 | 5 | 25 |
| Ara sınavlara hazırlanma süresi | 1 | 30 | 30 |
| Genel sınava hazırlanma süresi | 1 | 40 | 40 |
| Toplam İş Yükü | 37 | 99 | 240 |
Dersin Öğrenme Çıktılarının Program Yeterlilikleri İle İlişkilendirilmesi
| D.9. Program Yeterlilikleri | Katkı Düzeyi* | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |
| 1. PY1. Türk lehçeleri hakkında evrensel ölçülerde donanıma sahip olur. | X | ||||
| 2. PY2. Türk lehçelerinin gramerleriyle ilgili genel bilgiye sahip olur. | X | ||||
| 3. PY3. Türk lehçeleriyle üretilmiş edebiyat hakkında genel bilgi sahibi olur. | X | ||||
| 4. PY4. Türk halklarının kültürleri hakkında temel kaynakları bilir. | X | ||||
| 5. PY5. Akademik kurumlarda, çeşitli kamu kurumlarında ve özel şirketlerde Türk dünyası ile ilgili konularda görev alabilecek bilgi birikimi kazanır. | X | ||||
| 6. PY6. Alandaki uluslararası temel literatürü tanır. | X | ||||
| 7. PY7. Temel dil inceleme yöntemleri hakkında bilgi sahibi olur. | X | ||||
| 8. PY8. Türk lehçelerinin tarihsel dönemleri konusunda bilgi sahibi olur. | X | ||||
| 9. PY9. Sosyal bilimlerin farklı alanlarında eğitimlerini sürdürebilir. | X | ||||
*1 En düşük, 2 Düşük, 3 Orta, 4 Yüksek, 5 Çok yüksek