KİM627 - MAKROMOLEKÜLLERİN ORGANİK KİMYASI

Dersin Adı Kodu Yarıyılı Teori
(saat/hafta)
Uygulama
(saat/hafta)
Yerel Kredi AKTS
MAKROMOLEKÜLLERİN ORGANİK KİMYASI KİM627 Herhangi Yarıyıl/Yıl 3 0 3 6
Önkoşul(lar)-var iseyok
Dersin DiliTürkçe
Dersin TürüSeçmeli 
Dersin verilme şekliYüz yüze 
Dersin öğrenme ve öğretme teknikleriAnlatım
Soru-Yanıt
 
Dersin sorumlusu(ları)Dr. Öğr. Üyesi Cengiz Uzun 
Dersin amacıSentetik, doğal ve özel amaçlı üretilen polimerlerin yan-grubu veya ana-zinciri üzerinde gerçekleştirilen kimyasal tepkimeler sonucu polimerlerin reaktif/ fonksiyonel özelliği kazanması ve bu özelliklerin uygulamaları. Reaktif/fonksiyonel monomer sentezi ve bu monomerlerin polimerizasyonu sonucu reaktif/fonksiyonel polimerlerin hazırlanması. 
Dersin öğrenme çıktıları
  1. Derslerin sonunda öğrenci aşağıdaki konuları öğrenir, Polimerlerin reaktif yan-grubu/ana-zinciri üzerinde gerçekleştirilen organik tepkimeler sonucu reaktif/fonksiyonel polimer hazırlamayı öğrenir. Reaktif/fonksiyonel özellikleri olan monomerleri tasarlar/sentezler ve bu monomerlerden reaktif/fonksiyonel polimer hazırlar.
  2. Makromoleküllerin organik kimyası kapsamında; polimer yan grubu, polimerlerin kimyasal modifikasyonunda hetorejenlik, çapraz bağlanma, zincir kesilmesi, modifikasyonun fiziksel/kimyasal özelliklere etkisi, konularını anlar ve açıklar.
  3. Reaktif ve fonksiyonlu polimerler; iyon değiştirici, eser miktardaki elementlerin zenginleştirilmesi, yakıt hücrelerinde proton iletken zar, protein saflaştırmada adsorban, biyo-uyumlu malzeme hazırlamada, HPLC kolon dolgu malzemesi, katı faz organik sentezlerde matriks v.b. olarak kullanılırlar. Öğrenci, bu kullanım alanlarına göre reaktif/fonksiyonel polimer sentezi geliştirir ve uygulayabilir.
Dersin içeriğiPolimerlerin organik kimyasına giriş.
Reaktif ve fonksiyonlu polimer hazırlamanın temelleri ve uygulamaları.
Polimerlerin kimyasal modifikasyonunda; hetorojenlik, matriks, reaktif/fonksiyonel grup, aragrup, fiziksel/kimyasal özelliklerde değişim.
Poliolefin(Polietilen, polipropilen), polistiren, poliakrilonitril, poliamid, poliester, poli(vinil alkol), vb. endüstriyel polimerlerin kimyasal modifikasyonu.
Doğal polimerlerin kimyasal modifikasyonu.
İnorganik polimerlerin kimyasal modifikasyonu.
Reaktif ve fonksiyonlu monomer sentezinde kullanılan tepkimeler.
Çapraz bağlı polimer sentezi ve mevcut polimerlerin çapraz bağlanması. 
KaynaklarOrganic Polymer Chemistry, K. J. Saunders, 1994, Capman & Hall.
Lecture notes, Cengiz Uzun, Hacettepe University, Department of Chemistry.
Functional Organic and Polymeric Materials, Tim H.Richardson, 2000, John Wiley & Sons Ltd.
Syntheses and Separation Using Functional Polymers, D. C. Sherrington and P. Hodge, 1988, John Wiley & Sons Ltd.
Chemical Reactions on Polymers, Judith L. Benham and James F. Kinstle, 1986, American Chemical Society
Immobilization on Polymers, M.I. Shtilman, 1993, VSP BV 

Haftalara Göre İşlenecek Konular

HaftalarKonular
1. HaftaPolimerlerin organik kimyasına giriş.
2. HaftaReaktif ve fonksiyonlu polimer hazırlamanın temelleri ve uygulamaları.
3. HaftaPolimerlerin kimyasal modifikasyonunda; heterojenlik, matriks, reaktif/fonksiyonel grup, ara grup, fiziksel/kimyasal özelliklerde değişim.
4. HaftaPoliolefinlere fonksiyonel grup yüklemek; temas eden çözelti ile tepkime sonucu, iyonlaştırıcı ışınlar (?, e-demeti) ile aşılama, fotokimyasal aşılama ve plazma işlemi.
5. HaftaPolistiren ve poli(stiren-divinil benzen)?in modifikasyonu; nitrolama, sülfolama, aminleme ve türevleri, açilleme, kloro-metilleme ve türevleri.
6. HaftaPoliamidlerin ve poliesterlerin kimyasal modifikasyonu.
7. HaftaAldehit (-COH) yan grubu bulunan polimerlerin modifikasyonu; alkol, mercaptan, hidroksil amin ve hidrazin vb. Reaktiflerle hidroksi (?OH) yan grubu bulunan polimerlerin kimyasal modifikasyonu
8. HaftaAra Sınav
9. HaftaDoğal polimerlerin kimyasal modifikasyonu. Doğal polimerlerin kaynağından elde edilmesi ve modifikasyonu; kitin-kitosan polimer dönüşümü, selülozun nitratlanması, esterleştirilmesi, eterlerinin hazırlanması.
10. Haftaİnorganik polimerlerin kimyasal modifikasyonu. Silika ve alümina yüzeyinin modifiye edilmesi. Organo-silan polimerlerinin hazırlanması.
11. HaftaReaktif ve fonksiyonlu monomer sentezinde kullanılan tepkimeler. Alkollerden su çıkışıyla, hidro-halojen çıkışıyla, Wittig tepkimesiyle, açilleme, glisidil-metakrilatın epoksi tepkimesi ile,.....vb.
12. HaftaÇapraz bağlı polimer sentezi ve mevcut polimerlerin çapraz bağlanması.
13. HaftaÖdev
14. HaftaÖdev
15. HaftaSeminer
16. HaftaGenel sınav

Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl içi çalışmalarıSayısıKatkı Payı %
Devam (a)00
Laboratuar00
Uygulama00
Alan Çalışması00
Derse Özgü Staj (Varsa) 00
Ödevler220
Sunum00
Projeler00
Seminer110
Ara Sınavlar120
Genel sınav150
Toplam100
Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı450
Yarıyıl Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı150
Toplam100

AKTS (Öğrenci İş Yükü) Tablosu

Etkinlikler Sayısı Süresi Toplam İş Yükü
Ders Süresi 14 3 42
Laboratuvar 0 0 0
Uygulama000
Derse özgü staj (varsa)000
Alan Çalışması000
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön Çalışma, pekiştirme, vb)14342
Sunum / Seminer Hazırlama12525
Proje000
Ödevler21020
Ara sınavlara hazırlanma süresi11515
Genel sınava hazırlanma süresi14545
Toplam İş Yükü33101189

Dersin Öğrenme Çıktılarının Program Yeterlilikleri İle İlişkilendirilmesi

D.9. Program YeterlilikleriKatkı Düzeyi*
12345
1. Kimya lisans düzeyi yeterliklerini esas alarak fen bilimleri alanında bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirir ve derinleştirir.   X 
2. İleri düzeydeki bilimsel araştırmalar sonucunda elde edilen bilgileri analiz ederek, disiplinler arası etkileşimleri belirler.    X
3. Alanında elde ettiği ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanır.    X
4. Alanında sahip olduğu temel ve ileri düzeydeki bilgileri ilişkilendirir ve disiplinlerarası yeni önerilerde bulunur.    X 
5. Alanında sahip olduğu kuramsal ve uygulama bilgilerini kullanarak bilimsel çözüm önerileri ve stratejiler geliştirir.   X 
6. Alanıyla ilgili uzmanlık gerektiren bir araştırmada, bireysel ve/veya grup çalışması yürütür.   X 
7. Alanıyla ilgili yürüttüğü bireysel veya grup çalışmasında karşılaştığı sorunlarda inisiyatif alarak çözüm üretir.   X 
8. Alanında sahip olduğu temel bilgiler ve analitik düşünme yeteneğiyle disiplinler arası çalışmalara katılır.    X
9. Alanındaki bilimsel gelişmeleri takip ederek eksikliklerini belirler ve ileri düzeyde araştırmalar yapabilmek için öğrenme süreçlerini yönlendirir.   X 
10. En az bir yabancı dil kullanarak alanındaki yabancı kaynaklara ulaşır, bilgilerini günceller ve dünya çapında meslektaşlarıyla iletişim kurar.   X 
11. Alanı ile ilgili veri toplama, yorumlama, uygulama ve duyurma süreçlerini etkin ve güvenli bir şekilde yönetirken toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerleri gözetir.    X

*1 En düşük, 2 Düşük, 3 Orta, 4 Yüksek, 5 Çok yüksek