TAE738 - İSLAM HUKUKUNDA ÖRF TARTIŞMALARI
| Dersin Adı | Kodu | Yarıyılı | Teori (saat/hafta) |
Uygulama (saat/hafta) |
Yerel Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|---|
| İSLAM HUKUKUNDA ÖRF TARTIŞMALARI | TAE738 | 2. Yarıyıl | 3 | 0 | 3 | 10 |
| Önkoşul(lar)-var ise | - | |||||
| Dersin Dili | Türkçe | |||||
| Dersin Türü | Seçmeli | |||||
| Dersin verilme şekli | Yüz yüze | |||||
| Dersin öğrenme ve öğretme teknikleri | Anlatım Tartışma Soru-Yanıt | |||||
| Dersin sorumlusu(ları) | Prof.Dr. Evgenia KERMELİ ÜNAL | |||||
| Dersin amacı | Bu ders, İslam'da örf hukukunun rolü ve önemini tartışmayı amaçlamaktadır. Örf hukuku kültürel folklorik göstergelerden tam anlamıyla yasal göstergelere uzanan çeşitli anlamlar taşır. Öğrenci kültürel, tarihi ve hukuki çalışmalardaki farklı ifadeleri tanımaya başlar. Derste, İslam toplumlarında örf hukukunun sosyo-hukuki anlamları ve örnekleri üzerinde durulacaktır. Halka ait olarak kabul edilmiş normlar ve ahlak kurallarının toplu bir ifadesi olarak örf hukuku, fıkıh (İslam hukuku) tarafından toplumsal ve hukuki değişimi meydana getirmek için önemli bir araç olarak tanımlanmıştır. Bunun gibi, incelenecek olan farklı İslam toplumları ve bölgelerindeki örf hukuku örnekleri, örf hukuku ve rolünü hem modern toplumların içeriği kapsamında hem de tarihsel açıdan tartışmayı amaçlamaktadır. | |||||
| Dersin öğrenme çıktıları |
| |||||
| Dersin içeriği | - Örf hukukunun farklı disiplinlerdeki tanımı, - Sosyo-hukuki çalışmalarda örf hukuku, - Örf hukuku ve İslam toplumlarındaki fonksiyonu, - Osmanlı İmparatorluğu?nda norm (kural) üretimi için bir araç olarak örf hukuku örnekleri, - Örf hukuku ve modern devlet. | |||||
| Kaynaklar | Libson, Gedeon, "`Urf", EI2. Libson, Gedeon (1997), "On the development of custom as a source of Law in Islamic law: al-ruj?`u il? al-`urfi a?adu al-qaw?`idi al-khamsi allat? yatabann? `alayh? al-fiqhu", Islamic Law and Society, 4/2, 131-155. Rosen, Lawrence (1995), "Law and Custom in the Popular Legal Culture of North Africa", Islamic Law and Society, 2/2, 194-208. Braybroojke, E. K. (1951). "Custom as a source of English Law", Michigan Law Review, 50/1, 71-94. Koç, Yunus (2005), "Early Ottoman Customary Law: The Genesis and Development of Ottoman Codification", Shatering Tradition: Custom, Law and the Individual in the Muslim Mediterranean , eds. Walter Dostal and Wolfgang Kraus, Brill. Kogelmann, Franz (2005), "Legal Regulation of Moroccan Habous under French Rule: Local Legal Practice vs. Islamic Law? Shatering Tradition: Custom, Law and the Individual in the Muslim Mediterranean , eds. Walter Dostal and Wolfgang Kraus, Brill. Shabana, Ayman (2010), Custom in Islamic law and legal theory: the development of the concepts of ?Urf and ?A?dah in the Islamic legal tradition. New York: Palgrave Macmillan. | |||||
Haftalara Göre İşlenecek Konular
| Haftalar | Konular |
|---|---|
| 1. Hafta | Sosyo-hukuki çalışmalarda örf hukuku tanımı |
| 2. Hafta | İslam hukukunda örf, adet |
| 3. Hafta | Bir norm üretim kaynağı olarak örf hukuku |
| 4. Hafta | Örf hukuku ve idari hukuk, Moğol Yasası |
| 5. Hafta | Osmanlı hukuku ve toplumunda `örf? teriminin farklı anlamları |
| 6. Hafta | Örf üzerinde Qadikhan ve İbn Abidin |
| 7. Hafta | 16. yüzyıl Osmanlı söyleminde kanun ve örf |
| 8. Hafta | Osmanlı hukuk sisteminde İslami olmayan örf hukuku |
| 9. Hafta | 17 ve 18. yüzyıl Osmanlı realitesinde kanun ve örf |
| 10. Hafta | Modernleşme ve örf hukukunun rolü |
| 11. Hafta | Örf hukuku ve Mecelle?deki anlamı |
| 12. Hafta | Örf hukuku ve sömürgecilik: Orta Asya |
| 13. Hafta | Örf hukuku ve Modern Devlet |
| 14. Hafta | Sunumlar |
| 15. Hafta | Sunumlar |
| 16. Hafta | Genel sınav |
Değerlendirme Sistemi
| Yarıyıl içi çalışmaları | Sayısı | Katkı Payı % |
|---|---|---|
| Devam (a) | 0 | 0 |
| Laboratuar | 0 | 0 |
| Uygulama | 0 | 0 |
| Alan Çalışması | 0 | 0 |
| Derse Özgü Staj (Varsa) | 0 | 0 |
| Ödevler | 1 | 25 |
| Sunum | 2 | 25 |
| Projeler | 0 | 0 |
| Seminer | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar | 0 | 0 |
| Genel sınav | 1 | 50 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı | 3 | 50 |
| Yarıyıl Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı | 1 | 50 |
| Toplam | 100 | |
AKTS (Öğrenci İş Yükü) Tablosu
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi | Toplam İş Yükü |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi | 14 | 3 | 42 |
| Laboratuvar | 0 | 0 | 0 |
| Uygulama | 6 | 5 | 30 |
| Derse özgü staj (varsa) | 0 | 0 | 0 |
| Alan Çalışması | 6 | 4 | 24 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön Çalışma, pekiştirme, vb) | 14 | 6 | 84 |
| Sunum / Seminer Hazırlama | 2 | 10 | 20 |
| Proje | 0 | 0 | 0 |
| Ödevler | 5 | 6 | 30 |
| Ara sınavlara hazırlanma süresi | 1 | 30 | 30 |
| Genel sınava hazırlanma süresi | 1 | 40 | 40 |
| Toplam İş Yükü | 49 | 104 | 300 |
Dersin Öğrenme Çıktılarının Program Yeterlilikleri İle İlişkilendirilmesi
| D.9. Program Yeterlilikleri | Katkı Düzeyi* | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |
| 1. Türk dünyasının geçirdiği sosyal, ekonomik, kültürel, siyasi ve coğrafi değişimleri bütüncül bir perspektifte kavrar. | X | ||||
| 2. Türk kültürünün ve etkileşimde bulunduğu kültürlerin kaynak dillerinden en az birisini okur, anlar ve bilgi üreterek yorumlar. | X | ||||
| 3. Türk kültürünün bölgesel varlık alanlarından biri üzerine karşılaştırmalı, bütüncül perspektifte analitik bilgi üretir. | X | ||||
| 4. Türk kültürünün dil, sosyal yapı evrelerini komşu kültürlerle temas süreçlerini de dikkate alarak analiz eder. | X | ||||
| 5. Türk dili, kültürü ve sosyal yapısının karşılaştığı problemlerin çözümünde evrensel bilgi birikiminden de yararlanarak etkin bir metodoloji geliştirir. | X | ||||
| 6. Mevcut ve muhtemel siyasi, askerî ve sosyo-ekonomik sorunların çözümü için evrensel Türkiyat perspektifli çözümler üretir. | X | ||||
| 7. Türk kültürünün bölgesel varlık alanlarında yaşadığı ve yaşamakta olduğu asimilasyon ve kaybolma tehlikelerini değerlendirir, bunlara karşı alınması gereken tedbirleri ilgili kurumlarla paylaşır. | X | ||||
| 8. Dünyadaki etnik ve kültürel sorunlarla ilgilenerek muhtemel çözüm yolları konusunda Türkiyat perspektifli analizler yapar. | X | ||||
| 9. Türk kültürü ve etkileşimde bulunduğu kültürler üzerine tarihî, filolojik, sosyal ve ekonomik alanlarda yeni bakış açıları geliştirir. | X | ||||
| 10. Evrensel bilgi birikiminden hareketle Türkiyat perspektifinde bilgi üreterek metodolojik ve bilimsel katkılar sağlar. | X | ||||
| 11. Türk kültürünün etkileşimde olduğu coğrafyalara yönelik dil, tarih ve kültür araştırmalarında yeni yöntemler dener ve teknolojik kullanım yöntemlerini geliştirir. | X | ||||
| 12. Türk dili, tarihi ve kültürü ile onun etkileşimde bulunduğu dil, tarih ve kültürler üzerine bilimsel katkılar sağlar. | X | ||||
*1 En düşük, 2 Düşük, 3 Orta, 4 Yüksek, 5 Çok yüksek