BİYOFİZİK PROGRAMI
Doktora/Sanatta Yeterlik

D.1. Program Hakkında Genel Bilgi

Bir Araştırma Ortamı olarak Biyofizik Anabilim Dalı

Birimimiz 1970 yılında bir araştırma enstitüsü olarak Prof. Dr. Erol Başar öncülüğünde kurulmuştur. 1980'li yılların başında kurulan Yüksek Öğretim Kurulunun öngördüğü uygulamaya paralel olarak, Tıp Fakültesinin bir Bilim Dalı haline gelmiş ve 1981 yılından itibaren Tıp Fakültesi öğrencilerine Biyofizik Dersi okutulmasına karar verilmiştir. Birimimiz 1987 yılından bu yana Tıp Fakültesinin bir anabilim dalı olarak etkinlik göstermekte ve Üniversitemizin Sağlık Bilimleri Enstitüsü bünyesinde lisansüstü Biyofizik Programlarını yürütmektedir. Bir araştırma enstitüsü olarak kurulmasının verdiği ivme ile Anabilim Dalımız bu eğitim aktiviteleri dışında güçlü bir araştırma birimi olarak sivrilmiştir. Göreceli olarak küçük bir akademisyen gurubundan oluşan ekiple biyofizik alanında 50 civarında araştırma makalesi hayata geçirilmiştir. Büyük kısmı alanında saygın dergilerde yer bulmuş bu eserlerin bazıları bu dergilerde ilk Türk menşeli yayın olarak yer almıştır (1). Anabilim dalımız kökenli eserlere senede yaklaşık 20 atıf verilmektedir (2). Bu yayın faaliyetleri dışında çok sayıda orijinal tez çalışması, araştırma raporu üretilmiş ve araştırma projeleri hayata geçirilmiştir. Halen hepsi tam donanımlı üç temel laboratuar alanında çağdaş yöntemler kullanılarak molekül, hücre, doku, organ ve sistem düzeyinde sinirbilimleri alanında biyofiziksel yaklaşımların uygulandığı orijinal araştırmalar sürdürülmektedir.

Mevcut akademik personelin tamamı YÖK ve Hacettepe Üniversitesinin belirlediği Atama Kriterleri (3) esas alınarak, şeffaf ve yarışmacı bir yöntemle 2547 sayılı yasa çerçevesinde atanmışlardır.

Bu temel araştırma altyapısına ek olarak Biyofizik Anabilim Dalı güçlü araştırma geleneği olan temel tıp bilimleri yerleşkesinde konuşludur. Birimimizde mevcut olmayıp diğer birimlerde mevcut olan bilgi, tecrübe ve teçhizat altyapısına kolaylıkla ulaşma imkânının varlığı araştırma potansiyelimize ciddi destek sağlamaktadır (4). Anabilim Dalımız çok disiplinli Kök Hücre Bilimleri, Biyoinformatik programlarına destek vermekte bu sayede eksiklerini tamamladığı bu yapılardan gerektiğinde kendi ihtiyaçlarını da karşılamaktadır. Ayrıca, Ankara Üniversitesi (5), ODTÜ (6) Biyofizik Anabilim Dalları ile Konya Selçuk (7) Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi ile ortaklıklar sürdürülmektedir.

Sonuç olarak Anabilim Dalımız güçlü araştırma geleneğini kendi öz kaynakları ve paydaşlarıyla yaptığı ortaklıklarla günümüze kadar başarı ile sürdürmüş ve bu sayede alanında lider konumda yer almıştır. Birimimiz bu geleneğinin sürdürülmesini en önemli amacı olarak görmektedir.

Anabilim Dalımızda sürdürülen tüm deneysel çalışmalar, klinik çalışmalar için “Helsinki DeclarationII”, deney hayvanı çalışmaları için “EU Directive 2010/63/EU”, biyoetik konularında “Oviedo Convention” prensiplerini referans alan etik kurulların (8) kararıyla belirtilen çerçevede uygulanır. Tüm çalışmalar iyi laboratuar uygulamaları (9) ve iyi klinik uygulamalar kılavuzuna (10) göre, kişisel güvenlik ve çevre koruma prensipleri gözetilerek gerçekleştirilir.

D.2. Kazanılan Derece

Doktora

D.3. Öğrenim Düzeyi

YÇ-AYA: 3
AYÇ-YBÖ: 8

D.4. Kayıt Kabul Koşulları

Biyofizik dalında yüksek lisans derecesi sahibi olmak veya tıp fakültesi, diş hekimliği fakültesi mezunu olmak.

ALES (SAY) puan türü ile Sağlık Bilimleri Enstitü Kurulu  tarafından belirlenen ve Hacettepe Üniversitesi Senatosu tarafından onaylanan ALES ve Yabancı Dil taban puanına sahip olmak (ALES-Yabancı Dil Puanları Tablosu).

Hacettepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği ile Sağlık Bilimleri Enstitüsü başvuru koşullarını sağlamak.

D.5. Kazanılan Derece Gereklilikleri ve Kurallar

Öğrencinin başarılı olabilmesi için

1. Eğer öngörülmüş ise hazırlık dersleri ile doktora programı için zorunlu tutulan dersleri içerecek şekilde toplamda en az 24 kredi ve 240 AKTS değerindeki dersleri başarı ile tamamlamış olması, *

2. Doktora yeterlilik sınavında başarılı olmuş olması,

3. Orijinal bir araştırma projesini danışmanının nezaretinde tamamlamış ve bu kapsamdaki bulgularını yönetmeliğe uygun olarak tez haline getirmiş olması,

4. Tezini başarı ile savunmuş olması,

5. Tez konusu ile ilgili bir makaleyi SCI veya SCI-EXP kapsamındaki dergilerden birinde tam makale olarak yayınlamış olması gerekir.

* Üniversitemizin Bologna uyum süreci tamamlandıktan sonra sadece AKTS cinsinden değerlendirme yapılacaktır

D.6. Önceki Öğrenmelerin Tanınması

Bir öğrencinin özel öğrenci statüsünde aldığı lisansüstü dersler dahil olmak üzere, programa kaydolmadan önceki son üç yıl içinde yurtiçi/yurtdışı yükseköğretim kurumlarından almış olduğu lisansüstü dersler, Hacettepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği madde 21'de tanımlamış olan esaslar çerçevesinde, danışmanın görüşü, anabilim dalının önerisi ve enstitü yönetim kurulunun kararıyla öğrencinin programına transfer edilir ve diploma ekine (transkriptine) işlenir.

D.7. Programın Amacı

Evrensel bilim insanı niteliklerini taşıyan, uluslar arası ölçekte bilgili, yeterli ve yetkin biyofizik bilim doktoru, araştırıcısı ve öğretim üyesi adayı yetiştirmektir. Amacımız öğrencilerin, canlılar dünyasında gerçekleşen olayların fizik temelleri hakkında, bu süreçlerin dinamik ve kinetik özelliklerini kapsayacak şekilde derin bilgi sahibi olması, biyofiziğin tıp ve biyolojideki araştırma ve uygulama alanlarından en az birinde, özgün bir araştırmayı tasarlayıp gerçekleştirebilecek ve elde ettiği bulguları bilimin ve insanlığın yararına sunabilecek yetkinlikte bilim insanları ve biyofizik ders hocaları olacak şekilde mezun olmalarıdır.

D.12. Mezunların Mesleki Profili

Biyofizik Doktora Programının mezunlarının hemen tamamı farklı üniversitelerde uzman araştırmacı veya akademisyen olarak çalışmaktadır. Nadir de olsa bazı mezunlarımız araştırma ağırlıklı teknoloji şirketlerinde uzman olarak çalışmaktadır. Mezunlarımızdan Bülent Özmen ODTÜ Teknokentinde bir teknoloji şirketinde uzman olarak çalışmaktadır. Mezunlarımız arasında kendi bölümümüzde ve Türkiye'nin farklı üniversitelerinde öğretim üyeliği yapanlar vardır. Mezunlarımızdan Prof. Dr. Cüneyt Göksoy, Prof. Dr. Ülkü Çömelekoğlu, Prof. Dr. Belgin Büyükakıllı, Yrd Doç. Dr. Can Demirel sırasıyla GATA, Çukurova, Gaziantep Tıp Fakültelerinde Biyofizik Anabilim Dalı başkanı veya mensubu pozisyonunda bulunmaktadırlar. Bunların dışında son yıllarda mezunlarımızın hemen tamamı Japonya National Academy of Physiological Sciences (Dr. Batu Keçeli), ABD Southwestern Universitesi (Dr. Egemen Agi), Fransa Toulosse Üniversitesi (Dr. Barkın İlhan), ABD Auburn Üniversitesi (Dr. Nurhan Erbil) gibi önemli akademik kurumlarda farklı seviyelerdeki akademik pozisyonlarda çalışmaya başlamışlardır. Mezunlarımızın bu önemli bilim merkezlerinde iş bulabilmeleri programımız adına yüz güldürücü bir çıktı olarak değerlendirilmektedir.

D.13. Bir Üst Öğrenime Geçiş

D.14. Öğretim Programının Yapısı

Bu program en az sekiz eğitim yarıyılında gerçekleştirilmek üzere planlanmıştır. Program ders dönemi ve tez dönemi olmak üzere en az dört yarıyıldan oluşan iki bölümden oluşmuştur. Öğrenciler ders dönemi içinde zorunlu ve seçmeli dersleri birlikte alacaklardır. Ders döneminin ilk kısımlarında zorunlu dersler ağırlık sahibi iken üçüncü ve dördüncü ders dönemlerinde seçmeli dersler ağırlık kazanmaktadır. Programın ilk iki yıllarındaki dersler öğrenciye alan ile ilgili temel bilgileri verir iken üç ve dördüncü yarıyıldaki dersler adaya ileride yönelmek isteyebileceği özel alanlara ait bilgi, beceri ve yetkinlikleri kazandırmaya yöneliktir. Ders dönemi içinde adayın 24 kredi veya 90 AKTS karşılığı ders alması ve bunlardan başarılı olması beklenmektedir. Her bir ders sati 30 AKTS işyüküne karşılık gelmektedir. AKTS kredilerinin % 22?ü zorunlu derslerden % 78 si seçmeli derslerden kazanılacaktır. Seçmeli derslerin en az % 40 `ı biyofizik programı derslerinden seçilmelidir. Ders döneminin sonunda adaylar doktora yeterlilik sınavına girip başarılı olmak zorundadır. Tez döneminde adaylar belirlenen tez konusu üzerinde, danışmanları nezaretinde, araştırma çalışması yaparlar. Tez dönemi dört yarıyıldan oluşur. Bu dönem sonunda elde edilen veriler tez ve araştırma makalesi haline getirilir. Yeterlilikleri yerine getiren aday tezini alanında yetkin öğretim üyelerinden oluşmuş jüriye karşı savunur. Tez savunmasında başarılı olan adayın doktora eğitimi başarı ile tamamlanmış olur.

D.15. Sınavlar, Değerlendirme ve Notlandırma

Bu program en az sekiz eğitim yarıyılında gerçekleştirilmek üzere planlanmıştır. Program ders dönemi ve tez dönemi olmak üzere en az dört yarıyıldan oluşan iki bölümden oluşmuştur. Öğrenciler ders dönemi içinde zorunlu ve seçmeli dersleri birlikte alacaklardır. Ders döneminin ilk kısımlarında zorunlu dersler ağırlık sahibi iken üçüncü ve dördüncü ders dönemlerinde seçmeli dersler ağırlık kazanmaktadır. Programın ilk iki yıllarındaki dersler öğrenciye alan ile ilgili temel bilgileri verir iken üç ve dördüncü yarıyıldaki dersler adaya ileride yönelmek isteyebileceği özel alanlara ait bilgi, beceri ve yetkinlikleri kazandırmaya yöneliktir. Ders dönemi içinde adayın 24 kredi veya 90 AKTS karşılığı ders alması ve bunlardan başarılı olması beklenmektedir. AKTS kredilerinin % 22?ü zorunlu derslerden % 78 si seçmeli derslerden kazanılacaktır. Seçmeli derslerin en az % 40 `ı biyofizik programı derslerinden seçilmelidir. Ders döneminin sonunda adaylar doktora yeterlilik sınavına girip başarılı olmak zorundadır. Tez döneminde adaylar belirlenen tez konusu üzerinde, danışmanları nezaretinde, araştırma çalışması yaparlar. Tez dönemi dört yarıyıldan oluşur. Bu dönem sonunda elde edilen veriler tez ve araştırma makalesi haline getirilir. Yeterlilikleri yerine getiren aday tezini alanında yetkin öğretim üyelerinden oluşmuş jüriye karşı savunur. Tez savunmasında başarılı olan adayın doktora eğitimi başarı ile tamamlanmış olur.

D.16. Mezuniyet Koşulları

Bu program en az sekiz eğitim yarıyılında gerçekleştirilmek üzere planlanmıştır. Program ders dönemi ve tez dönemi olmak üzere en az dört yarıyıldan oluşan iki bölümden oluşmuştur. Öğrenciler ders dönemi içinde zorunlu ve seçmeli dersleri birlikte alacaklardır. Ders döneminin ilk kısımlarında zorunlu dersler ağırlık sahibi iken üçüncü ve dördüncü ders dönemlerinde seçmeli dersler ağırlık kazanmaktadır. Programın ilk iki yıllarındaki dersler öğrenciye alan ile ilgili temel bilgileri verir iken üç ve dördüncü yarıyıldaki dersler adaya ileride yönelmek isteyebileceği özel alanlara ait bilgi, beceri ve yetkinlikleri kazandırmaya yöneliktir. Ders dönemi içinde adayın 24 kredi veya 90 AKTS karşılığı ders alması ve bunlardan başarılı olması beklenmektedir. AKTS kredilerinin % 22?ü zorunlu derslerden % 78 si seçmeli derslerden kazanılacaktır. Seçmeli derslerin en az % 40 `ı biyofizik programı derslerinden seçilmelidir. Ders döneminin sonunda adaylar doktora yeterlilik sınavına girip başarılı olmak zorundadır. Tez döneminde adaylar belirlenen tez konusu üzerinde, danışmanları nezaretinde, araştırma çalışması yaparlar. Tez dönemi dört yarıyıldan oluşur. Bu dönem sonunda elde edilen veriler tez ve araştırma makalesi haline getirilir. Yeterlilikleri yerine getiren aday tezini alanında yetkin öğretim üyelerinden oluşmuş jüriye karşı savunur. Tez savunmasında başarılı olan adayın doktora eğitimi başarı ile tamamlanmış olur.

D.17. Eğitim Türü

Tam Zamanlı 1. Öğretim

D.18. Program Sorumlusu

Prof. Dr. Nuhan PURALI

Telefon 90 312 3051494

Faks 90 312 3051492

npurali@hacettepe.edu.tr