BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ PROGRAMI (İNG.)
Doktora/Sanatta Yeterlik

D.1. Program Hakkında Genel Bilgi

Hacettepe Üniversitesi, Bilgisayar Mühendisliği Bölümü, 1971 yılında Hacettepe Enformatik Enstitüsü'ne bağlı bir bölüm olarak kurulmuştur. Bölümümüz, 1977 yılında Bilgisayar Mühendisliği dalında lisans eğitimi vermeye başlayan ilk iki bölümden birisidir. Şu anda Mühendislik Fakültesi'ne bağlı olan bölümümüz, 4 yıllık örgün eğitim vermektedir. Bölümümüzde, Bilgisayar Bilimleri, Bilgisayar Donanımı, Bilgisayar Yazılımı olmak üzere 3 Anabilim Dalı bulunmaktadır. Bu duruma paralel olarak yüksek lisans eğitimi müfredatımız, bu 3 ana bilim dalı ekseninde kurgulanmıştır.

Bilgisayar Mühendisliği Bölümü'nde lisansüstü düzeyde Yüksek Lisans, Doktora ve Bütünleşik Doktora programları vardır. Yüksek Lisans programına kabul için Lisans derecesine sahip olmak yeterlidir. Doktora ya da Bütünleşik Doktora programlarına kabul lisans ya da yüksek lisans derecesi ile olabilmektedir. Lisansüstü programlara başvuru için, Hacettepe Üniversite Fen Bilimleri Enstitüsünün belirlediği başvuru koşulları sağlanmalı ve enstitüye gerekli başvuru yapılmalıdır.

Doktora programımızda bulunan derslerin eğitim dili İngilizcedir. Bilgisayar Mühendisliği doktora programı, ders dönemi, doktora yeterlilik dönemi ve tez dönemi olmak üzere üç ana bölümden oluşur. Doktora ders döneminde öğrenciler dört adet zorunlu ders ve yedi adet teknik seçmeli ders almalıdır. Programdaki seçmeli dersler ile öğrencinin istediği bilim dalında uzmanlaşma imkanı verilmektedir.

Bölümümüz, öğrencilerimize gelişmiş laboratuvar imkanları sunmaktadır. Bölümde bulunan laboratuvar ve sistemler şunlardır : SUN sunucuya bağlı istemcilerden 25 kişilik SUN Lab., 30 ve 24 kişilik iki PC Lab., 20 kişilik Yazılım Mühendisliği Lab., 25 kişilik Mikroişleyiciler ve Sayısal Sistemler Lab., Cisco cihazlarla donatılmış Ağ Lab., yüksek yapılandırmalı Unix tabalı Dell bölüm hizmet sunucuları.

Bölümümüz doktora programı mezunları “Doktor Bilgisayar Mühendisi” ünvanı alarak mezun olmaktadırlar. Hacettepe Üniversitesi Doktora Bilgisayar Mühendisleri iş hayatına atıldıklarında ve akademik hayatta birçok seçeneğe sahiptirler. Türkiye ve dünyada büyük kuruluşlarda mühendislikten yöneticiliğe kadar birçok alanda görev almaktadırlar. Doktor bilgisayar mühendisleri kamu ve özel kuruluşlarda geniş bir yelpazede; var olan bütün sektörlerde uygun iş bulabildikleri gibi sistem analisti, sistem mühendisi, sistem programcısı, veri tabanı yöneticisi, yazılım mühendisi, satış-destek mühendisi, geliştirme mühendisi, tasarım mühendisi, iletişim-ağ mühendisi, bilgi güvenliği uzmanı, arge araştırmacısı, yönetici gibi iş olanaklarına sahiptir.

D.2. Kazanılan Derece

Doktora

D.3. Öğrenim Düzeyi

YÇ-AYA: 3
AYÇ-YBÖ: 8

D.4. Kayıt Kabul Koşulları

Doktora programına başvuru koşulları, 26 Kasım 2016 Cumartesi tarih ve 29900 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiş olan Hacettepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliğinde Madde 26 (Doktora/ sanatta yeterlik programlarına başvuru koşulları) belirtilmiştir:

http://www.fenbilimleri.hacettepe.edu.tr/26112016yonetmelik.pdf

D.5. Kazanılan Derece Gereklilikleri ve Kurallar

Bilgisayar Mühendisliği Doktora programından mezun olabilmek için 29 AKTS Zorunlu ders kredisi, 63 AKTS seçmeli ders kredisi, 30 AKTS tez yeterlilik kredisi, 120 AKTS ise tez kredisi olmak üzere toplam 242 AKTS'yi başarıyla tamamlamış olması gerekmektedir. Bir dersten başarılı sayılmak için doktora öğrencilerinin en az B2 notu almış olmaları gerekir. Bir dersten B2'nin altında not alan doktora öğrencisi o dersi başarmamış sayılır ve dersi açıldığı ilk yarıyılda almak zorundadır.

Bilgisayar Mühendisliği Lisansüstü programının bütün gereklerini başarıyla tamamlayan bir öğrencinin mezun olabilmesi için karşılaması gereken gereklilik ve kurallar, 26 Kasım 2016 Cumartesi tarih ve 29900 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiş olan Hacettepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliğinde Madde 45 (Mezuniyet ve Diploma) belirtilmiştir:

http://www.fenbilimleri.hacettepe.edu.tr/26112016yonetmelik.pdf

D.6. Önceki Öğrenmelerin Tanınması

Üniversitede veya diğer yükseköğretim kurumlarının lisansüstü programlarında en az bir yarıyıl öğrenim görmüş başarılı öğrenciler, Bilgisayar Mühendisliği Doktora programına yatay geçiş yapmak için başvurabilirler.

Yatay geçiş için gereklilik ve kurallar 26 Kasım 2016 Cumartesi tarih ve 29900 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiş olan Hacettepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliğinde Madde 49 (Yatay geçiş ile öğrenci kabulü) belirtilmiştir:

http://www.fenbilimleri.hacettepe.edu.tr/26112016yonetmelik.pdf

D.7. Programın Amacı

Hacettepe Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü lisansüstü programlarının amacı, lisansüstü öğrencilerini gerekli bilgi birikimi ile donatarak onlara bilgisayar mühendisliği ve bilgisayar bilimi alanlarında bağımsız araştırma çalışmalarını yürütme yeteneğini kazandırmaktır. Yüksek lisans programlarımız endüstride ve akademik çevrede ihtiyaç duyulan uzmanlaşmış bilgisayar mühendisleri ve bilim adamlarının yetişmesine katkıda bulunmaktadır.

Program içeriği ders dönemi, doktora yeterlilik ve tez dönemi olmak üzere üç bölümden oluşur. Anabilim dalımızda mevcut doktora eğitim programında ilk kayıt yaptıran tüm öğrencilerimizin, birinci dönem sonuna dek ders/tez danışmanları belli olmak durumundadır. Her öğrenci üçüncü ders döneminde CMP701 Seminer dersini alır. Seminer dersinin sorumlu öğretim üyesi ile birlikte düzenli ders oturumları yapılır ve devam koşulu aranır. Seminer dersinde sunum yapacak olan öğrencinin tez/ders danışmanı da ilgili oturuma katılır. Doktora öğrencileri kredili derslerine ve seminer dersine ek olarak CMP791 Bilgisayar Bilimlerinde Araştırma Yöntemleri ve CMP793 İleri Akademik Beceriler ve Pratikler zorunlu dersini almak zorundadır. CMP791 ve CMP793 dersleri için sorumlu öğretim üyesi tanımlanacak olmakla birlikte öğrencilerin başarı notları ders/tez danışmanları tarafından belirlenir. Tüm dersleri tamamlayan doktora öğrencileri doktora yeterlilik sınavına girebilmek için CMP702 Doktora Yeterlilik Sınavına Hazırlık dersini almak zorundadır. Doktora öğrencileri yeterlik sınavı geçtikleri dönemden bir sonraki dönemden itibaren CMP700 Özel Konular dersine her dönem kayıt olmalıdır. Tez dersleri kapsamında bir öğrencinin tezi üzerinde çalışma yapması gerekir ve tez derslerinin notları danışmanları tarafından verilir.

D.12. Mezunların Mesleki Profili

Program mezunları devlette veya özel sektörde yazılım mühendisi, sistem mühendisi, veritabanı yöneticisi, veritabanı mimarı, ağ ve internet güvenlik uzmanı, bilişim güvenliği uzmanı/yöneticisi, ağ yöneticisi, ağ mühendisi, donanım teknisyeni, kontrol mühendisi, gömülü sistemler uzmanı, web tasarım uzmanı, sistem tasarımcısı gibi çok farklı iş alanlarında çalışmaktadırlar. Bilişim teknolojileri artık eğitimden sağlığa, hizmet sektöründen savunma sanayisine neredeyse akla gelebilecek her alana girmiş ve yoğun olarak kullanılmaya başlanmıştır. Bu sebeple de, bilişim dünyasının olmazsa olmaz aktörü bilgisayar mühendisleri tüm bu alanlarda iş yapan firma kurumlarda mesleklerini icra ederler.

D.14. Öğretim Programının Yapısı

Doktora programı öğrencileri toplam 21 krediden az olmamak koşuluyla en az 7 teknik seçmeli ders almalıdır. Programda 40'a yakın seçmeli ders tanımı mevcuttur. Görüntü İşleme, Makine Öğrenmesi, Örüntü, Ses Tanıma, Veri Madenciliği, Doğal Dil İşleme, Yapay Anlayış, Yazılım Mühendisliği, Bilgisayar Ağları, Şifreleme, Koşut İşlem, Adanmış Sistemler, Anlamsal Web, Algoritma Çözümleme, Derleyici Gerçekleştirimi, Bilgisayar Grafiği, Oyun Teknolojileri, Robotik, Veri Tabanı Yönetim Sistemleri, Mekansal Bilgi Sistemleri gibi çok çeşitli bilgisayar mühendisliği alanlarında farklı düzeylerde lisans üstü dersleri yer alır. Seçmeli derslere ek olarak tüm doktora öğrencileri CMP793 İleri Akademik Beceriler ve Pratikler, CMP791 Bilgisayar Bilimlerinde Araştırma Yöntemleri, CMP701 Seminer derslerini almak zorundadır. Fen Bilimleri Enstitüsü yönetmeliklerine göre, yüksek lisans diploması ile kabul edilen öğrencilerin derslerini dört dönem içinde derslerini tamamlaması gerekir. Yüksek lisans diploması ile kabul edilen öğrenciler en fazla 3 adet kredili dersi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü dışındaki bölümlerden alabilirler. Tüm derslerini tamamlayan tüm doktora öğrencileri doktora yeterlik sınavını CMP 702 Doktora Yeterlilik Sınavına Hazırlık dersini alarak geçmek zorundadırlar. Fen Bilimleri Enstitüsü yönetmeliklerine göre, yüksek lisans derecesi ile kabul edilmiş doktora öğrencileri en geç beşinci yarıyılın sonuna kadar yeterlik sınavına girmek zorundadır. Doktora yeterlik sınavı, yazılı ve sözlü olarak iki bölümden oluşur. Doktora yeterlik sınavı her dönem yapılmaktadır. Doktora yeterlik sınavı ile ilgili ayrıntılı bilgiye Bilgisayar Mühendisliği Bölümü lisansüstü sayfasından (http://cs.hacettepe.edu.tr/yeterlik.html ) ulaşılabilir.

Doktora yeterlik sınavını başarı ile tamamlayan öğrenci, en geç altı ay içinde, yapacağı tez çalışmasının amacını, yöntemini ve çalışma planını kapsayan tez önerisini Tez İzleme Komitesi önünde sözlü olarak savunur. Tez önerisi kabul edilen öğrenci tez konusunda aktif olarak çalışır. Tez ilerleme durumu her altı ayda bir öğrenci tarafından Tez İzleme Komitesine sunulur.

Tez savunmasına girebilmek için, öğrencinin saygın bir dergide (SCI, SCI-Expanded veya kabul edilebilir AHCI ve SSCI indeksleri) tez çalışmasını temel alan bir makale yayınlaması ve uluslararası bir konferansta makale yayınlaması gerekmektedir. Doktora gerekliliklerini başarı ile tamamlayan öğrenci, tez önerisini Tez Savunma Sınavı Jürisi önünde sözlü olarak savunur. Öğrenci tez savunmasına girmeden önce doktora çalışmasını ve tez yazımını tamamlamak zorundadır. Öğrenci, doktora tez metnini sözlü savunmadan en az on beş gün önce Jüri üyelerine dağıtır.

D.15. Sınavlar, Değerlendirme ve Notlandırma

Her ders için uygulanan ölçme ve değerlendirme yöntemleri ilgili öğretim üyesi/leri tarafından hazırlanan ve Bilgi paketinde yer alan “Ders Öğretim Planı”nda tanımlanmıştır. Sınavlar ve ders başarı notları ile ilgili olarak 26 Kasım 2016 Cumartesi tarih ve 29900 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiş olan Hacettepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliğinin ilgili maddeleri uygulanır.

http://www.fenbilimleri.hacettepe.edu.tr/26112016yonetmelik.pdf

D.16. Mezuniyet Koşulları

Bu gereklilik ve kurallar, 26 Kasım 2016 Cumartesi tarih ve 29900 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiş olan Hacettepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliğinde Madde 45 (Mezuniyet ve Diploma) belirtilmiştir:

http://www.fenbilimleri.hacettepe.edu.tr/26112016yonetmelik.pdf

Doktora öğrencilerinin karşılaması gereken gereksinimler şu şekilde özetlenebilir:

Dersler:

Yüksek lisans derecesi ile kabul edilen öğrenciler için doktora programı, toplam 21 krediden az olmamak koşuluyla en az 7 adet lisansüstü teknik seçmeli dersi, lisans diplomasına sahip öğrenciler için toplam 42 krediden az olmamak koşuluyla en az 14 adet yüksek lisans dersinden oluşur. Seçmeli derslere ek olarak tüm doktora öğrencileri CMP793 İleri Akademik Beceriler ve Pratikler, CMP791 Bilgisayar Bilimleri Araştırma Yöntemleri, ve CMP701 Seminer derslerinden oluşan 3 adet zorunlu dersi almak zorundadırlar. Fen Bilimleri Enstitüsü yönetmeliklerine göre, yüksek lisans diploması ile kabul edilen öğrencilerin dört dönem içinde, lisans diploması ile kabul edilen öğrencilerin altı dönem içerisinde derslerini tamamlamaları gerekmektedir. Yüksek lisans diploması ile kabul edilen öğrenciler en fazla 3, lisans diploması ile kabul edilen öğrenciler en fazla 6 adet kredili dersi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü dışındaki bölümlerden alabilirler.

Doktora Yeterlik Sınavı:

Derslerini tamamlayan tüm doktora öğrencileri CMP 702 Doktora Yeterlilik Sınavına Hazırlık zorunlu dersini alarak doktora yeterlik sınavını geçmek zorundadırlar. Fen Bilimleri Enstitüsü yönetmeliklerine göre, yüksek lisans derecesi ile kabul edilmiş doktora öğrencileri en geç beşinci yarıyılın, lisans derecesi ile kabul edilmiş doktora öğrencileri en geç yedinci yarıyılın sonuna kadar yeterlik sınavına girmek zorundadır. Doktora yeterlik sınavı, yazılı ve sözlü olarak iki bölümden oluşur. Doktora yeterlik sınavı her dönem yapılmaktadır. Doktora yeterlik sınavı ile ilgili ayrıntılı bilgiye Doktora Yeterlik Sınavı web sayfasından ulaşılabilir.

Doktora Tez Önerisi:

Doktora yeterlik sınavını başarı ile tamamlayan öğrenci, en geç altı ay içinde, yapacağı tez çalışmasının amacını, yöntemini ve çalışma planını kapsayan tez önerisini Tez İzleme Komitesi önünde sözlü olarak savunur. Tez önerisi kabul edilen öğrenci tez konusunda aktif olarak çalışır. Tez ilerleme durumu her altı ayda bir öğrenci tarafından Tez İzleme Komitesine sunulur.

Yayın Koşulları:

Tez savunmasına girebilmek için, öğrencinin saygın bir dergide (SCI, SCI-Expanded veya kabul edilebilir AHCI ve SSCI indeksleri) tez çalışmasını temel alan bir makale yayınlaması ve uluslararası bir konferansta makale yayınlaması gerekmektedir.

Doktora Tez Savunması:

Doktora gerekliliklerini başarı ile tamamlayan öğrenci, tez önerisini Tez Savunma Sınavı Jürisi önünde sözlü olarak savunur. Öğrenci tez savunmasına girmeden önce doktora çalışmasını ve tez yazımını tamamlamak zorundadır. Öğrenci, doktora tez metnini sözlü savunmadan en az on beş gün önce jüri üyelerine dağıtır.

D.17. Eğitim Türü

Tam Zamanlı 1. Öğretim

D.18. Program Sorumlusu

Prof. Dr. İlyas Çiçekli
e-posta: ilyas@cs.hacettepe.edu.tr