TAE709 - TEHLİKEDEKİ TÜRK DİLLERİ I

Dersin Adı Kodu Yarıyılı Teori
(saat/hafta)		 Uygulama
(saat/hafta)		 Yerel Kredi AKTS
TEHLİKEDEKİ TÜRK DİLLERİ I TAE709 1. Yarıyıl 3 0 3 10
Önkoşul(lar)-var ise-
Dersin DiliTürkçe
Dersin TürüSeçmeli 
Dersin verilme şekliYüz yüze 
Dersin öğrenme ve öğretme teknikleriAnlatım
Tartışma
Soru-Yanıt
Diğer: Sunum, Araştırma ödevi, Değerlendirme  
Dersin sorumlusu(ları)Prof.Dr. Nurettin DEMİR 
Dersin amacıTehlikedeki dil olgusu bağlamında çeşitli kuramları incelemek, Tehlikedeki dillere ilişkin kavramları öğretmek, Dünya dil ekolojisini öğretmek, Dil dokümantasyonunda kullanılan yöntem ve teknikleri kullanma becerisi kazandırmak, Dillerin tehlikelilik süreçlerinde geçirdiği evreleri öğretmek, Tehlikedeki Türk dillerinin sosyo-lengüistik yapılarını kavratmak. 
Dersin öğrenme çıktıları
  1. Bu dersin sonunda öğrenci,
  2. Tehlikedeki dillere ilişkin kuramları bilir,
  3. Tehlikedeki dillere ilişkin kavramları öğrenir,
  4. Dil ekolojisi bağlamında dillerin tehlikede olup olmamalarını ve tehlikede olma aşamalarını kavrar,
  5. Dil dokümantasyonu yöntem ve tekniklerini bilir ve bunları kullanabilir.
  6. Türk dünyasını ve Türk dillerini bilir.
  7. Hangi Türk dillerinin tehlikede olduğunu ve tehlikede olma durum ve nedenlerini bilir.
Dersin içeriğiTehlikedeki dillere ilişkin kuramlar,
Tehlikedeki dil olgusuna yönelik kavramsal çerçeve,
Dil ekolojisi,
Tehlikedeki dillerin tehlikelilik evreleri,
Tehlikedeki dillerin dokümantasyonu,
Dil dokümantasyonunda kullanılan yöntem ve teknikler,
Tehlikedeki dilin dijital arşivlenmesi ve bunların paylaşımı,
Yok olma tehlikesine maruz Türk dilleri. 
KaynaklarAustin, P.(2004). Language documentation and description Volume 1-10. London: Hans Rausing Endangered Languages Project.
Austin, P. K., Sallabank, J. (2011). The Cambridge handbook of endangered languages. Cambridge: Cambridge University Press.
Bouquiaux, L., Jacqueline, M. C. T., James, R. (1992). Studying and Describing Unwritten Languages. SIL International.
Brenzınger, M. (1992). Language Death: Factual and Theoretical Explorations With Special Reference to East Africa. Berlin-New York: Mouton de Gruyter.
Chambers, J.K., Trudgill, P. (1998). Dialectology. Cambridge: Cambridge University Press.
Crystal, D. (2007). Dillerin Katli Bir Dilin Katli Bir Milletin Ölümüdür. İstanbul: Profil.
De Dominicis, A. (2006). Undescribed and Endangered Languages: the Preservation of Linguistic Diversity. Newcastle: Cambridge Scholars Pub.
Edwards, J. A., Lampert, M. D. (1993). Talking data: transcription and coding in discourse research. Hillsdale N.J.: Lawrence Erlbaum Associates. 

Haftalara Göre İşlenecek Konular

HaftalarKonular
1. HaftaTehlikedeki Dillere yönelik yaklaşımlar
2. HaftaKuramlara yönelik eleştiriler
3. HaftaTehlikelilik ölçütleri
4. HaftaTehlikedeki dil olgusuna ilişkin kavramlar: dil ölümü, lehçe ölümü, dil kaybı, dil değiştirimi
5. HaftaTehlikedeki dil olgusuna ilişkin kavramlar: Dil ekolojisi ve dünyada dil çeşitliliği
6. HaftaTehlikedeki dillerin yeryüzündeki dağılımı
7. HaftaTehlikedeki dil olgusuna ilişkin kavramlar: Azınlık, çoğunluk, ana dili; miras, yerel, katil dil.
8. Haftaİki ve çok dillilik
9. HaftaDil ölümünün aşamaları
10. HaftaKod kopyalama ve kod kaydırma
11. HaftaTehlikedeki dil dokümantasyonunda kullanılan yöntem ve teknikler
12. HaftaTehlikedeki dil dokümantasyonunda dijital arşivleme
13. HaftaUNESCO Tehlikedeki diller programı
14. HaftaTehlikedeki dilleri yeniden canlandırma programları
15. HaftaTehlikedeki Türk Dilleri
16. HaftaGenel Sınav

Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl içi çalışmalarıSayısıKatkı Payı %
Devam (a)1410
Laboratuar00
Uygulama00
Alan Çalışması00
Derse Özgü Staj (Varsa) 00
Ödevler00
Sunum130
Projeler00
Seminer00
Ara Sınavlar120
Genel sınav140
Toplam100
Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı1660
Yarıyıl Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı140
Toplam100

AKTS (Öğrenci İş Yükü) Tablosu

Etkinlikler Sayısı Süresi Toplam İş Yükü
Ders Süresi 14 3 42
Laboratuvar 0 0 0
Uygulama6530
Derse özgü staj (varsa)000
Alan Çalışması6424
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön Çalışma, pekiştirme, vb)14684
Sunum / Seminer Hazırlama21020
Proje000
Ödevler5630
Ara sınavlara hazırlanma süresi13030
Genel sınava hazırlanma süresi14040
Toplam İş Yükü49104300

Dersin Öğrenme Çıktılarının Program Yeterlilikleri İle İlişkilendirilmesi

D.9. Program YeterlilikleriKatkı Düzeyi*
12345
1. Türk dünyasının geçirdiği sosyal, ekonomik, kültürel, siyasi ve coğrafi değişimleri bütüncül bir perspektifte kavrar.  X  
2. Türk kültürünün ve etkileşimde bulunduğu kültürlerin kaynak dillerinden en az birisini okur, anlar ve bilgi üreterek yorumlar.   X 
3. Türk kültürünün bölgesel varlık alanlarından biri üzerine karşılaştırmalı, bütüncül perspektifte analitik bilgi üretir.   X 
4. Türk kültürünün dil, sosyal yapı evrelerini komşu kültürlerle temas süreçlerini de dikkate alarak analiz eder.   X 
5. Türk dili, kültürü ve sosyal yapısının karşılaştığı problemlerin çözümünde evrensel bilgi birikiminden de yararlanarak etkin bir metodoloji geliştirir.    X
6. Mevcut ve muhtemel siyasi, askerî ve sosyo-ekonomik sorunların çözümü için evrensel Türkiyat perspektifli çözümler üretir.  X  
7. Türk kültürünün bölgesel varlık alanlarında yaşadığı ve yaşamakta olduğu asimilasyon ve kaybolma tehlikelerini değerlendirir, bunlara karşı alınması gereken tedbirleri ilgili kurumlarla paylaşır.   X 
8. Dünyadaki etnik ve kültürel sorunlarla ilgilenerek muhtemel çözüm yolları konusunda Türkiyat perspektifli analizler yapar.  X  
9. Türk kültürü ve etkileşimde bulunduğu kültürler üzerine tarihî, filolojik, sosyal ve ekonomik alanlarda yeni bakış açıları geliştirir.   X 
10. Evrensel bilgi birikiminden hareketle Türkiyat perspektifinde bilgi üreterek metodolojik ve bilimsel katkılar sağlar.   X 
11. Türk kültürünün etkileşimde olduğu coğrafyalara yönelik dil, tarih ve kültür araştırmalarında yeni yöntemler dener ve teknolojik kullanım yöntemlerini geliştirir.    X
12. Türk dili, tarihi ve kültürü ile onun etkileşimde bulunduğu dil, tarih ve kültürler üzerine bilimsel katkılar sağlar.    X

*1 En düşük, 2 Düşük, 3 Orta, 4 Yüksek, 5 Çok yüksek