HEP704 - İLERİ EPİDEMİYOLOJİK YÖNTEMLER

Dersin Adı Kodu Yarıyılı Teori
(saat/hafta)
Uygulama
(saat/hafta)
Yerel Kredi AKTS
İLERİ EPİDEMİYOLOJİK YÖNTEMLER HEP704 2. Yarıyıl 3 0 3 6
Önkoşul(lar)-var ise
Dersin DiliTürkçe
Dersin TürüSeçmeli 
Dersin verilme şekliYüz yüze 
Dersin öğrenme ve öğretme teknikleriAnlatım
Tartışma
Soru-Yanıt
Sorun/Problem Çözme
Diğer: Makale değerlendirme, öğrencilerin seçilmiş konularda problem hazırlaması ve tartışması  
Dersin sorumlusu(ları)Prof. Dr. Banu Çakır 
Dersin amacıEpidemiyolojinin temel prensiplerini öğrenmiş ve araştırma yöntemlerini bizzat uygulamış olan öğrencilere ileri epidemiyoloji tekniklerini tanıtmak; olası hata kaynaklarının varlığında bu kaynakları tespit etmek ve hatayı önlemek/en aza indirmek için kullanılacak yöntemleri tartışmak; hazır veri setleri üzerinde uygulamalar yapmalarını destekleyerek, pratiklerini güçlendirmek hedeflenmektedir.  
Dersin öğrenme çıktıları
  1. Dersi alan öğrenciler: ? Tabakalı analizler yapabilirler ? Karıştırıcı faktörler ve/veya etkileşim (interaction) yapan faktörleri tespit edebilir, kontrol edebilirler
  2. ? Gereken durumlarda standardizasyon yöntemlerini kullanabilirler
  3. ? Vaka-kontrol araştırmalarda eşleştirme yöntemleri ve ilişkin analitik özellikleri tanımlayabilirler
  4. ? Çoklu analiz yöntemlerinden Lojistik Regresyon modellemesini tarif edebilirler, bizzat uygulayabilirler;
  5. ? Kaplan-Meier yaşam analizi yöntemini tarif edebilirler ve veri tabanında uygulayabilirler
  6. ? Cox Regresyon modellemesini tanırlar, özelliklerini sıralayabilirler, ilgili tabloları yorumlayabilirler
  7. ? Çoklu analiz yöntemlerini kullanarak bir veri seti üzerinde istenilen analizleri ve ilgili epidemiyolojik yorumları yapabilirler
  8. ? İleri analizler içeren yöntemsel makaleleri değerlendirebilirler
Dersin içeriği?Sağlık alanında araştırma tasarımları; hybrid tasarımlar (vaka-kohort, yuvalandırılmış vaka-kontrol vb.)
?Araştırmalarda hata kaynakları (rasgele hata, sistematik hata, karıştırıcı faktörler)
?Karıştırıcı faktor, etki değişimi, (var olduğunda) uygulanması gerekli analitik değerlendirmeler; inceleme ve kontrol yöntemleri
?Standardizasyon
?Tabakalı analizler
?Örnekleme yöntemine bağlı olarak ağırlıklı analiz uygulanması gereken durumlar ve ağırlıklandırma (weighting) teknikleri;
?Çok değişkenli analiz yöntemleri
?Lojistik regresyon
?Yaşam analizi (Kaplan-Meier ve Cox regresyon analizler) yöntemlerinin genel özellikleri
?Vaka-kontrol araştırmalarda eşleştirme yöntemleri ve ilgili analitik konular
?Veri setleri üzerinde çok değişkenli analiz yöntemlerinin kullanılması
?Standart bir veri tabanı kullanılarak tabakalı ve çok değişkenli analiz yöntemlerini uygulama ve değerlendirme
?Yayınlanmış makalelerin epidemiyoloji yöntemleri açısından eleştirisel değerlendirme 
Kaynaklar1. Tezcan S.: Epidemiyoloji. Tıbbi Araştırmaların Yöntem Bilimi. Hacettepe Halk Sağlığı Vakfı. Yayın No: 92/1, Ankara, 1992
2. Kleinbaum DG.: Logistic Regression. A Self-learning text. Statistics in Health Sciences. Springer-Verlag New York Inc., New York, NY, 1992.
3. Kleinbaum DG.: Survival Analysis. A Self-learning text. Statistics in Health Sciences. Springer-Verlag New York Inc., New York, NY, 1996.
4. Kleinbaum, Kupper and Morgenstern. Epidemiologic Research: Principles and Quantitative Methods. John Wiley and Sons, 1982.
5. Rothman KJ, Greenland S. Modern Epidemiology. 2nd ed. Lippincot-Raven Publishers, Philadelphia, PA, 1998.
6. Güncel Makaleler 

Haftalara Göre İşlenecek Konular

HaftalarKonular
1. HaftaTanışma, dersin içeriği, işlenişi, beklentilerin alınması, Ders için kullanılacak veri seti, özellikler/analizlerden beklenenler
2. HaftaÇalışma tipleri, temel özelikler OR, RR, AR kavramları, farklılık ve benzerlikler Araştırmalarda Tip I ve Tip II hata, p-değeri, güven aralığı Sistematik hata kaynakları, önleme yöntemleri
3. HaftaKarıştırıcı faktörler: özellikleri, kontrolü Etki değişimi (effect modification): değerlendirme yöntemleri Veri setinde düzenlemeler, recoding, karıştırıcı faktör ve etki değiştirici değerlendirmeleri (uygulama)
4. HaftaTabakalı Analiz, MH-Odds Ratio hesaplaması, Breslow-Day istatistiği hesaplaması Çok değişkenli analiz yöntemleri
5. HaftaLojistik regresyona giriş Basit analizler, karıştırıcı faktör ve etkileşim kontrolü,
6. HaftaLojistik modellemede Odds Ratio hesaplaması, güven aralıkları
7. HaftaLR - Maximum likelihood teknikleri
8. HaftaLR - Maximum likelihood tekniklerine dayalı çıkarımlar, Modelleme stratejileri
9. HaftaModelleme stratejileri
10. HaftaÇok değişkenli analizlerde karıştırıcıların kontrolü ve etki değişiminin (effect modification) bildirilmesi Eşleştirilmiş vaka-kontrol çalışmalarda lojistik modelleme
11. HaftaKaplan Meier analizleri ve analitik bulguların yorumlanması
12. HaftaCox regresyonu ve analitik bulguların yorumlanması
13. HaftaModelleme için egzersiz
14. Hafta(Take-home) sınaviçin kullanılacak veri setinin tanıtılması
15. HaftaSerbest çalışma
16. HaftaFinal sınavı

Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl içi çalışmalarıSayısıKatkı Payı %
Devam (a)010
Laboratuar00
Uygulama1410
Alan Çalışması00
Derse Özgü Staj (Varsa) 00
Ödevler00
Sunum00
Projeler130
Seminer00
Ara Sınavlar00
Genel sınav150
Toplam100
Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı1550
Yarıyıl Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı150
Toplam100

AKTS (Öğrenci İş Yükü) Tablosu

Etkinlikler Sayısı Süresi Toplam İş Yükü
Ders Süresi 14 3 42
Laboratuvar 0 0 0
Uygulama000
Derse özgü staj (varsa)000
Alan Çalışması000
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön Çalışma, pekiştirme, vb)14570
Sunum / Seminer Hazırlama000
Proje13030
Ödevler000
Ara sınavlara hazırlanma süresi000
Genel sınava hazırlanma süresi13030
Toplam İş Yükü3068172

Dersin Öğrenme Çıktılarının Program Yeterlilikleri İle İlişkilendirilmesi

D.9. Program YeterlilikleriKatkı Düzeyi*
12345

*1 En düşük, 2 Düşük, 3 Orta, 4 Yüksek, 5 Çok yüksek