HBG603 - BESLENME HASTALIKLARI EPİDEMİYOLOJİSİ

Dersin Adı Kodu Yarıyılı Teori
(saat/hafta)
Uygulama
(saat/hafta)
Yerel Kredi AKTS
BESLENME HASTALIKLARI EPİDEMİYOLOJİSİ HBG603 2. Yarıyıl 2 0 2 4
Önkoşul(lar)-var iseBİS 605-Biyoistatistik dersini tamamlamış olmak
Dersin DiliTürkçe
Dersin TürüZorunlu 
Dersin verilme şekliYüz yüze 
Dersin öğrenme ve öğretme teknikleriAnlatım
Tartışma
Soru-Yanıt
 
Dersin sorumlusu(ları)Doç.Dr. A. Tülay Bağcı Bosi (PhD) 
Dersin amacıBu dersin sonunda öğrencilerin beslenme araştırmalarında uygun araştırma yöntemlerini seçebilmeleri, uygulayabilmeleri ve yorumlayabilmeleri amaçlanmaktadır. 
Dersin öğrenme çıktıları
  1. Sağlıklı beslenme ile ilgili temel bilgilere, halk sağlığı yaklaşımı ilkelerini bilir. Temel epidemiolojik çalışma yöntemelerini ve ilkelerini bilir.
  2. Toplumun beslenme durumunu saptanmak için Epidemiolojik çalışmalar planlar yürütür, analiz eder ve raporlar.Toplumun beslenme durumu değerlendirir ve izler.
  3. Beslenme ile ilgili araştırmalarda kullanılabilecek kanıta dayalı bilimsel epidemiyolojik ve istatistiksel yöntemleri tanımlar. Toplumda görülen beslenme kaynaklı hastalıkların etkenlerine yönelik çalışmalar planlar, kanıta dayalı sonuçlar elde eder. Beslenme kaynaklı hastalıkların toplumda kişi yer zaman özelliklerine göre yaygınlığını, epidemiyolojik çalışmalar ortaya koyar.
  4. Beslenme kaynaklı hastalıklarla ilgili; ekolojik, kesitsel, kohort, vaka-kontrol ve deneysel çalışma yöntemlerinin beslenme alanında uygulama yönetemlerini bilir, klinik ve toplumda bu çalışmaları yapar. Beslenmeden kaynaklı hastalıkların etken ve sonuçlarını ölçebilecek epidemiyolojik çalışmalar planlar yürütür. Çalışmanın gücünü, tutarlılığını, özgüllüğünü, hata kaynaklarını, karıştırıcı faktörlerini istatsiksel yöntemlerle gösterir.
  5. Beslenme hastalıkları ile ilgili epidemiyolojik çalışmalarda kullanılan örneklem yöntemlerini ve örneklem seçmeyi bilir. Örneklemin gücünü hesaplar. Toplumda-risk gruplarında görülen beslenme sorunlarını epidemiyolojik çalışmalar ile gösterir. Çalışma sonuçlarına göre müdahale yöntemleri ve öneriler geliştirir. Toplumda beslenme sorunlarının çözüme yönelik geliştirdiği müdahalelerin ve önerilerin uygulanması için politika yapıcılar ve karar vericiler ile birlikte çalışır.
  6. Toplumun beslenme düzeyini saptamak ve/veya iyileştirmek amacıyla hipotezler geliştirir. Konuya özel araştırmalar planlar, yürütür, analiz eder, sonuçları yorumlar ve yaptığı araştırmanın raporunu yazar.
  7. Toplum beslenmesinde uygulanan müdahalelerin etkinliğini ölçmeye yönelik epidemiyolojik çalışmalar planlar. Müdahalenin etkinliğini ölçer ve ileri müdahaleler geliştirir. Yaptığı çalışmalarla Ulusal Beslenme Rehberlerine veri oluşturur.
  8. Beslenme alanında yaptığı çalışmalar da dahil olmak üzere yaptığı her türlü akademik ve toplumsal çalışmalarda bilimsel ve mesleki etik ilkeleri bilir ve bunlara uygun davranır.
Dersin içeriğiBeslenme araştırmalarında epidemiyolojinin önemi
Beslenme araştırmalarının özellikleri, araştırma yöntemleri, örneklem, örneklem büyüklüğü ve gücü,
Diyet-hastalık (etken-sonuç) ilişkilerinin ölçülmesi
Beslenme alanında kullanılan epidemiyolojik araştırma tipleri
ROC eğrisi ve antropometrik ölçümlerin değerlendirilmesi
Beslenme durumunun değerlendirilmesinde hata kaynakları, kullanılan istatistiksel yöntemler, beslenme ile ilgili geçerlilik çalışmalarının planlanması
Beslenme durumunun değerlendirilmesinde biyo-belirteçlerin ölçümü
Epidemiyolojik beslenme araştırmalarının sonuçlarından elde edilen ilişkilerin açıklanması 
KaynaklarOxford Textbook of Public Health (Eds. Detels R., Beaglehole R., Lansang MA, Gulliford M) Oxford University Press, 2011 (ISBN: :978-0-19-969347-4).
http://www.who.int/en/.
http://www.who.int/childgrowth/software/en/.
WHO Child Growth Standards, WHO, Department of Nutrition for Health and Development, 2006.
Tezcan S. Epidemiyoloji, Tıbbi Araştırmaların Yöntem Bilimi,Hacettepe Halk Sağlığı Vakfı, Yayın No: 92/1, Ankara, 1992.
Langseth L.Nutritional Epidemiology Possibilities and Limitations, ILSI EUROPE CONCISE MONOGRAPH SERIES, ILSI Europe, 1993. 

Haftalara Göre İşlenecek Konular

HaftalarKonular
1. HaftaBeslenme araştırmalarında epidemiyolojinin önemi Beslenme araştırmalarının özellikleri
2. HaftaAraştırma yöntemleri, örneklem, örneklem büyüklüğü ve gücü Ölçümler sonucunda elde edilen etken ve sonuçlar
3. HaftaBeslenme araştırmalarında hata kaynakları
4. HaftaDiyet-hastalık (etken-sonuç) ilişkilerinin ölçülmesi
5. HaftaEkolojik, kesitsel ve durum saptama çalışmaları
6. HaftaAra sınav
7. HaftaProspektif ve retrospektif kohort çalışmaları
8. HaftaVaka kontrol ve müdahale çalışmaları
9. HaftaROC eğrisi ve antropometrik ölçümlerin değerlendirilmesi
10. HaftaBeslenme durumunun değerlendirilmesinde hata kaynakları
11. HaftaAra sınav
12. HaftaToplum beslenmesinin incelenmesi, değerlendirilmesi için geçerlilik çalışmalarının planlanması
13. HaftaBeslenme araştırmalarında kullanılan istatistiksel yöntemler
14. HaftaBeslenme durumunun değerlendirilmesinde biyo-belirteçlerin ölçümü
15. HaftaEpidemiyolojik beslenme araştırmalarının sonuçlarından elde edilen ilişkilerin açıklanması
16. HaftaGenel sınav

Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl içi çalışmalarıSayısıKatkı Payı %
Devam (a)00
Laboratuar00
Uygulama00
Alan Çalışması00
Derse Özgü Staj (Varsa) 00
Ödevler00
Sunum210
Projeler00
Seminer210
Ara Sınavlar230
Genel sınav150
Toplam100
Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı650
Yarıyıl Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı150
Toplam100

AKTS (Öğrenci İş Yükü) Tablosu

Etkinlikler Sayısı Süresi Toplam İş Yükü
Ders Süresi 14 2 28
Laboratuvar 0 0 0
Uygulama000
Derse özgü staj (varsa)000
Alan Çalışması000
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön Çalışma, pekiştirme, vb)13678
Sunum / Seminer Hazırlama144
Proje000
Ödevler000
Ara sınavlara hazırlanma süresi236
Genel sınava hazırlanma süresi144
Toplam İş Yükü3119120

Dersin Öğrenme Çıktılarının Program Yeterlilikleri İle İlişkilendirilmesi

D.9. Program YeterlilikleriKatkı Düzeyi*
12345
1. Sağlıklı beslenme ile ilgili temel bilgileri açıklar.   X 
2. Sağlıklı beslenme ile ilgili halk sağlığı yaklaşımını benimseyen ilkelere hakimdir.   X 
3. Yeterli ve dengeli beslenme ile ilgili konularda disiplinler arası çalışmanın önemini açıklar.   X 
4. Beslenme ile ilgili bilimsel araştırma yöntemlerini ve bu araştırmalarda kullanılabilecek epidemiyolojik ve istatistiksel yaklaşımları tanımlar.    X
5. Toplumun beslenme düzeyini saptamak amacıyla kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanır.   X 
6. Toplumda sık görülen beslenme sorunlarını tespit eder, bilgi ve becerilerini kullanarak çözümler üretir, politika yapıcılar/karar vericiler için öneriler geliştirir.    X
7. Toplumun öncelikli ve kırılgan gruplarının beslenme konusunda gereksinimlerini bilir, sık görülen hastalıkların önlenmesi için öneriler geliştirir.    X
8. Toplumun beslenme düzeyini saptamak ve/veya iyileştirmek amacıyla hipotez geliştirir, araştırma planlar, yürütür, sonuçları yorumlar ve rapor yazar.    X 
9. Toplumun beslenme düzeyinin iyileştirilmesi için sağlık ile ilgili diğer alanlarla birlikte çalışır.    X
10. Beslenme konularında gelişmeleri ulusal ve uluslararası düzede değerlendirir.   X 
11. Beslenme alanında yaptığı akademik ve toplumsal çalışmalarda bilimsel ve mesleki etik ilkeleri bilir ve bunlara uygun davranır.   X 
12. Beslenme alanındaki öncelikli konularda araştırma yapar, sunar ve yayınlamak için hazırlıklarını tamamlar.   X 

*1 En düşük, 2 Düşük, 3 Orta, 4 Yüksek, 5 Çok yüksek