SOS644 - METODOLOJİ I

Dersin Adı Kodu Yarıyılı Teori
(saat/hafta)
Uygulama
(saat/hafta)
Yerel Kredi AKTS
METODOLOJİ I SOS644 1. Yarıyıl 3 0 3 10
Önkoşul(lar)-var iseYOK
Dersin DiliTürkçe
Dersin TürüZorunlu 
Dersin verilme şekliYüz yüze 
Dersin öğrenme ve öğretme teknikleriAnlatım
Tartışma
Diğer: RAPOR YAZMA  
Dersin sorumlusu(ları)Doç. Dr. Abdulkerim Sönmez 
Dersin amacıToplumsal bilimlerdeki temel metodolojik yaklaşımlardan olan pozitivizm (doğalcılık) ve inşacılığın temel felsefesi ve kabulleri, toplumsal hayatın bilinmesi, anlaşılması, açıklanması sorununu nasıl ele aldıkları ve bu amaçla hangi yöntemleri nasıl istihdam ettiklerinin incelenmesi ve tartışılması  
Dersin öğrenme çıktıları
  1. Bu dersi başarı ile tamamlayan öğrenci: ? Kuram, yöntem ve araştırma konusu arasındaki ilişkilerin doğası ve mantığını anlar (PÇ 1, 2),
  2. ? Farklı metodolojik yaklaşımların ilke, uygulanma biçimi, avantaj ve kısıtlılıklarını anlar ve ifade eder (PÇ 2)
  3. ? Yayınlanmış bir toplumsal araştırma raporunun metodolojik çözümlemesini yapar ve eleştirir (PÇ 2, 16, 17)
  4. ? Belli bir konu hakkında bir araştırma yapmak istediğinde araştırmasının metodolojik, pratik ve etik sorunları hakkında bilgiye dayalı karar verir (PÇ 1, 2, 3, 16, 17)
Dersin içeriği? Bilimde varlık, varlığın bilgisi, kuram ve yöntem arasındaki ilişki(ler) sorunu
? Pozitivizm (doğalcılık), inşacılık ve realizmin ontolojik, epistemolojik ve metodolojik kabulleri ve ilkeleri
? Deneysel, istatistiksel, karşılaştırma, tarihsel analiz ve vak?a çalışması yöntemlerinin pozitivist ve inşacı yaklaşımda istihdam edilme biçimleri ve bunlara eşlik eden sorunlar 
Kaynaklar? G. Delanty and P. Strydom. (eds) (2003). Philosophies of Social Science. The Classic and Contemporary Readings,. Maidenhead-Philadephia: Open University Pres, (ilgili bölümler)
? J. H. Goldthorpe. (2007) On Sociology, (vol. 1), Stanford, California: Stanford University Press, s.1-116 ve 190-216.
? J.W. Moses and T. L. Knutsen. (2007) Ways of Knowing. Competing Methodologies in Social and Political Research, Hamshire and New York. Palgrave Macmillan.
? D. Rueschemeyer. (2003) `Can One or a Few Cases Yield Theoretical Gains?? in Comparative Historical Analysis in the Social Sciences, ed by J. Mahoney and D. Rueschemeyer, Cambridge University Pres, s. 305-336.
? J. Mahoney. (2003) `Strategies of Causal Assessment in Comparative Historical Analysis? in Comparative Historical Analysis in the Social Sciences, ed by J. Mahoney and D. Rueschemeyer, Cambridge University Pres, s. 337-372.
? Ayrıntılı okuma listesinde belirtilen diğer kaynaklar 

Haftalara Göre İşlenecek Konular

HaftalarKonular
1. HaftaTakdim: modernlik, bilgi ve bilgi biçimleri
2. HaftaVarlık, bilgi ve yöntem arasındaki ilişki sorunu: a) Varlık, bilgi ve metodoloji arasındaki ilişki, b) Yöntem, kuram ve konu arasındaki ilişki
3. HaftaBilgiye erişimin üç farklı yolu: Pozitivizm, inşacılık ve realizmin ontolojik ve epistemolojik temel kabulleri ve ilkeleri
4. HaftaPozitivizmin tarihsel gelişimi ve sosyal bilimlerde pozitivist metodolojinin uygulanması
5. HaftaDeneysel yöntem: İlkeleri, uygulanma biçimleri ve bilgi üretme kabiliyetinin olgusal ve etik sınırları ve sorunları (dahili ve harici geçerlilik sorunları)
6. Haftaİstatistiksel yöntem: İlkeleri, uygulanma biçimleri ve bilgi üretme kabiliyetinin olgusal sınırları ve sorunları (betimleyici ve çıkarımsal istatistik uygulamalarının mantığı, bağlamdan kopukluk sorunu, değişkenler ve nedenler sorunu, hipotez testle
7. HaftaKarşılaştırma (az sayıda vak?a karşılaştırması) yöntemi: a) farklılık yöntemi, b) mutabakat yöntemi, c) dolaylı farklılık yöntemi, d) birlikte değişmenin derecesi yöntemi
8. HaftaVaka çalışması ve tarihsel çalışma: a)hipotez testi ve vaka calismasi turleri, b) butüncül bilgi talebi, temsil, genelleme, mekanizmalar ve örüntü sorunları
9. HaftaPozitivist yöntemin değerlendirilmesi ve inşacı yöntemin takdimi
10. Haftaİnşacı yaklaşımda zihinsel deneyler ve uygulanma biçimleri
11. Haftaİnşacı yaklaşımda anlatısal (narrative) istatistik ve Bayes istatistiğinin kullanımı
12. Haftaİnşacı yaklaşımda karşılaştırma yöntemi: a) Bütün parça karşılaştırmaları, b) biz ve öteki karşılaştırmaları
13. Haftaİnşacı yöntemde vaka çalışması: a) anlatı stratejileri, b) zihniyet ve değerler karşılaştırması, c) yaklaşımların bağlamlaştırılması, d) yeniden ve derin yorumlama
14. HaftaAraştırma sürecinin etik sorunları ve araştırma projelerinin metodolojik tasarımı açısından duğurduğu sorunlar
15. HaftaFinal sınavı

Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl içi çalışmalarıSayısıKatkı Payı %
Devam (a)00
Laboratuar00
Uygulama00
Alan Çalışması00
Derse Özgü Staj (Varsa) 00
Ödevler150
Sunum00
Projeler00
Seminer00
Ara Sınavlar00
Genel sınav150
Toplam100
Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı150
Yarıyıl Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı150
Toplam100

AKTS (Öğrenci İş Yükü) Tablosu

Etkinlikler Sayısı Süresi Toplam İş Yükü
Ders Süresi 14 3 42
Laboratuvar 0 0 0
Uygulama000
Derse özgü staj (varsa)000
Alan Çalışması000
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön Çalışma, pekiştirme, vb)148112
Sunum / Seminer Hazırlama000
Proje000
Ödevler13535
Ara sınavlara hazırlanma süresi13030
Genel sınava hazırlanma süresi13030
Toplam İş Yükü31106249

Dersin Öğrenme Çıktılarının Program Yeterlilikleri İle İlişkilendirilmesi

D.9. Program YeterlilikleriKatkı Düzeyi*
12345
1. Sosyolojiye ilişkin temel kavramlara, kavramlar arası ilişkilere, temel kuramlara ve kuramların inşa edilme biçim ve yöntemlerine hakimdir.  X  
2. Sosyal bilimlere ilişkin temel metodolojik yaklaşımlara, yöntemlere ve araştırma teknikleri ile bunları uygulama ve değerlendirme bilgisine hakimdir.    X
3. Bir sosyal araştırma tasarlar, uygular, raporlaştırır ve akademik kurallara uygun eserler haline getirir.  X  
4. Bireyler, gruplar ve toplumlar arası ilişkilerin işleyişini anlar, yorumlar ve değerlendirir     
5. Araştırma alanına ilişkin toplanan verileri işler ve analiz eder     
6. Alanla ilgili bilgisini sosyal sorumluluk bilinci ile kullanır     
7. Alana ilişkin bilgisini yazılı ve sözlü olarak etkin ve sistemli şekilde aktarır.     
8. Disiplinlerarası düşünür, sorgular, yorumlar ve değerlendirir.     
9. Sosyal bilimlerde geliştirilen güncel bilgi ve yaklaşımları takip eder ve bunları eleştirel ve sorgulayıcı bir yaklaşımla değerlendirir.   X 
10. . Alanına ilişkin sorun tespiti ve çözümünde ekip çalışmasına katılır ve bilgi paylaşımında bulunur.     
11. Toplumsal sorunlara ilişkin alternatif çözüm önerileri üretir.     
12. Toplumsal, kültürel, bilimsel ve mesleki etik ilkeleri bilir ve bunlara uygun davranır.     
13. Kültürel farklılıkların bilincinde olur ve gündelik yaşamında bu farklılıklara hassasiyet gösterir.     
14. Alan bilgisini mesleki ve gündelik yaşamda kullanır    X
15. Öğrenimini bir ileri eğitim düzeyine taşıyabilir.    X

*1 En düşük, 2 Düşük, 3 Orta, 4 Yüksek, 5 Çok yüksek