KMÜ703 - İLERİ PROSES KONTROL

Dersin Adı Kodu Yarıyılı Teori
(saat/hafta)
Uygulama
(saat/hafta)
Yerel Kredi AKTS
İLERİ PROSES KONTROL KMÜ703 Güz 3 0 3 9
Önkoşul(lar)-var iseLisans proses kontrol dersi
Dersin DiliTürkçe
Dersin TürüSeçmeli 
Dersin verilme şekliYüz yüze 
Dersin öğrenme ve öğretme teknikleriAnlatım
Soru-Yanıt
Sorun/Problem Çözme
 
Dersin sorumlusu(ları)Doç. Dr. F. Çiğdem Kip 
Dersin amacıDersin amacı ileri proses kontrol kapsamında, lisans proses kontrol dersinde görülen geri beslemeli kontrol sisteminin haricinde, bir takım gelişmiş kontrol sistemleri mekanizmalarını kavramaktır.  
Dersin öğrenme çıktıları
  1. Matematik, fen ve mühendislik bilgisini uygulama becerisi
  2. Beklenen istekleri karşılamak amacıyla bir sistem, bileşen ya da süreci tasarlama becerisi
  3. Mühendislik problemlerini tanımlama, formülleştirme ve çözme becerisi
  4. Evrensel ve toplumsal bağlamda, mühendislik çözümlerinin etkisini anlamak için esas olan eğitim
  5. Hayat boyu öğrenmenin gerekli olduğunun farkında olmak ve benimsemek
  6. Güncel sorunları/konuları bilmek
  7. Mühendislik uygulamaları için gerekli olan teknik, beceri ve modern mühendislik ekipmanlarını kullanma becerisi
Dersin içeriğiDersin amacı ileri proses kontrol kapsamında, lisans proses kontrol dersinde görülen geri beslemeli kontrol sisteminin haricinde, bir takım gelişmiş kontrol sistemleri mekanizmalarını kavramaktır. Bu amaçla; ileri beslemeli kontrol, kaskat kontrol sistemleri, birbirine etki eden kontrol sistemleri, genelleştirilmiş öngörmeli kontrol sistemleri üzerinde durulur. Ayrıca, çok girişli çok çıkışlı sistemlerin kontrolü üzerinde durulur. 
KaynaklarDers Kitabı:
- James B. Riggs, M. Nazmul Karim, Chemical and Bio-Process Control, Pearson International Edition, 2007

Yardımcı Kaynaklar:
- Stephanopoulos, G., Chemical Process Control: An Introduction to Theory and Practice, Prentice-Hall, 1984.
- Marlin, T., Process Control: Designing Processes and Control Systems for Dynamic Performance, 2nd Edition, McGraw-Hill, New York, 2000.
- Seborg, D. E., Edgar, T. F. and D. A. Mellicamp, Process Dynamics and Control, Wiley, 1989. 

Haftalara Göre İşlenecek Konular

HaftalarKonular
1. HaftaKaskat, Orantı ve İleri Beslemeli Kontrol
2. HaftaKaskat, Orantı ve İleri Beslemeli Kontrol
3. HaftaPID Geliştirme: Çıkarımsal Kontrol, Programlayarak Kontrol Parametrelerinin Ayarlanması
4. HaftaPID Geliştirme: Selektif kontrol, Hesaplanmış Ayarlanmış Değişken Kontrol
5. HaftaPID Uygulama Konuları: Anti-Windup Stratejisi, Bumpless Transferi, Split-Range Kontrol
6. Hafta1. Ara sınav
7. HaftaÇok Girişli Çok Çıkışlı Sistemlere Uygulanan PID Kontrol Ediciler: Tek Girişli Tek Çıkışlı Kontrol Ediciler, Steady-State Coupling, Konfigürasyon Seçiminde Dinamik Faktörler
8. HaftaÇok Girişli Çok Çıkışlı Sistemlere Uygulanan PID Kontrol Ediciler: Bozucu Etkilere Duyarlılık, Tuning Dağıtılmış Kontrol Ediciler, Ayrıştırıcılar
9. HaftaModel Öngörmeli Kontrol Ediciler: Basamak Cevap Modelleri, Dinamik Matriks, Hareketli Ufuk Kontrol Edici, Tahmin Vektörü
10. HaftaModel Öngörmeli Kontrol Ediciler: DMC Kontrol Ediciler, MIMO Proseslerine Genişletme, Kısıtlayıcı Kontrol için DMC Uygulaması, LP ile DMC birleşimi, DMC Model Belirleme, Endüstriyel MPC Uygulama Projesinin Organizasyonu
11. HaftaÇok Birimli Kontrol Edici Tasarımı: Distilasyon Kolonu, Geri Döngülü Reaktör Prosesi
12. Hafta2. Ara sınav
13. HaftaDurum Çalışması: Isı Değiştirici Kontrolü, CSTR Sıcaklık Kontrolü
14. HaftaDurum Çalışması: Distilasyon Kontrolü, pH Kontrolü
15. HaftaGenel Sınava Hazırlık
16. HaftaGenel Sınav

Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl içi çalışmalarıSayısıKatkı Payı %
Devam (a)00
Laboratuar00
Uygulama00
Alan Çalışması00
Derse Özgü Staj (Varsa) 00
Ödevler1010
Sunum00
Projeler00
Seminer00
Ara Sınavlar240
Genel sınav150
Toplam100
Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı1250
Yarıyıl Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı150
Toplam100

AKTS (Öğrenci İş Yükü) Tablosu

Etkinlikler Sayısı Süresi Toplam İş Yükü
Ders Süresi 14 3 42
Laboratuvar 0 0 0
Uygulama000
Derse özgü staj (varsa)000
Alan Çalışması000
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön Çalışma, pekiştirme, vb)70170
Sunum / Seminer Hazırlama000
Proje000
Ödevler10440
Ara sınavlara hazırlanma süresi24080
Genel sınava hazırlanma süresi14040
Toplam İş Yükü9788272

Dersin Öğrenme Çıktılarının Program Yeterlilikleri İle İlişkilendirilmesi

D.9. Program YeterlilikleriKatkı Düzeyi*
12345
1. Temel bilimleri, matematik ve mühendislik bilimlerini ileri düzeyde anlar ve uygular    X
2. Kimya Mühendisliği alanında güncel ve ileri düzeydeki bilgileri özgün düşünce ve araştırma ile uzmanlık düzeyinde geliştirme, derinleştirme, yürütebilme becerisi kazanır    X
3. Kimya Mühendisliği ile ilgili güncel gelişmeleri etkin bir şekilde izlemede yaşam boyu öğrenme felsefesinin ve olanaklarının farkındadır    X
4. Kimya Mühendisliği alanında en yeni bilgilere ulaşma, bu bilgileri kavrayabilme ve araştırma yapabilmek için gerekli yöntem ve becerileri üst düzeyde kullanma yeterliliğine sahiptir    X
5. Bilime veya teknolojiye yenilik getiren, yeni bir bilimsel yöntem veya teknolojik ürün/süreç geliştiren ya da bilinen bir yöntemi yeni bir alana uygulayan kapsamlı bir çalışma yapar    X
6. Özgün bir araştırma sürecini bağımsız olarak algılar, tasarlar, uygular, yönetir ve sonuçlandırır    X
7. Akademik çalışmalarının çıktılarını saygın akademik ortamlarda yayınlayarak bilim ve teknoloji literatürüne katkıda bulunur    X

*1 En düşük, 2 Düşük, 3 Orta, 4 Yüksek, 5 Çok yüksek