TAE710 - TEHLİKEDEKİ TÜRK DİLLERİ II

Dersin Adı Kodu Yarıyılı Teori
(saat/hafta)
Uygulama
(saat/hafta)
Yerel Kredi AKTS
TEHLİKEDEKİ TÜRK DİLLERİ II TAE710 2. Yarıyıl 3 0 3 10
Önkoşul(lar)-var ise-
Dersin DiliTürkçe
Dersin TürüSeçmeli 
Dersin verilme şekliYüz yüze 
Dersin öğrenme ve öğretme teknikleriAnlatım
Tartışma
Soru-Yanıt
Diğer: Sunum, Araştırma ödevi, Değerlendirme  
Dersin sorumlusu(ları)Prof.Dr. Nurettin DEMİR 
Dersin amacıTehlikedeki dil olgusu bağlamında Türk dillerinin durumunu belirlemek, Tehlikedeki Türk dillerinin sosyo-lengüistik durumlarını incelemek, Tehlikedeki Türk dillerinin konuşulduğu ülkeleri, bölgeleri ve farklı kültürlerle etkileşimlerini kavratmak 
Dersin öğrenme çıktıları
  1. Bu dersin sonunda öğrenci,
  2. Türk dünyası hakkında genel bilgiye sahip olur,
  3. Tehlikedeki Türk dillerini kavrar,
  4. Tehlikedeki Türk dillerinin sosyo-lengüistik durumlarını bilir,
  5. Tehlikedeki Türk dillerinin konuşulduğu ülke ve bölgeler ile tehlikede olma derecelerini bilir,
  6. Tehlikedeki Türk dilleri konuşurlarının farklı dil ve kültürlerle etkileşiminin sebep ve sonuçları arasındaki ilişkiyi kurar,
  7. Tehlikedeki Türk dillerine yönelik dokümantasyon çalışmalarının hangi düzeyde olduğunu bilir ve Türk dillerinden arşivlenmemiş olanları üzerine yapılması gereken bilimsel çalışmaların neler olduğunu belirleyebilir, bu çalışmaları gerçekleştirebilir.
Dersin içeriğiDillerin tehlikede olma durum ve derecelerini gösteren ölçütlerin Türk Dillerine uygulanması,
Tehlikedeki Türk dillerinin konuşuldukları ülke ve bölgelerin belirlenmesi,
Dilbilimsel çeşitlilik ve dil ekolojisi bağlamında Türk Dilleri,
Türk dilleri konuşurlarının etkileşimde bulunduğu dil ve kültürler,
Tehlikedeki Türk dillerini kayıt altına almak için yapılması gerekenlerin öğrenilmesi. 
KaynaklarAnderson, G. D. S. (2005). Language Contact in South Central Siberia. Wiesbaden: Harrassowitz Verlag.
Austin, P. (2004). Language documentation and description Volume 1-10. London: Hans Rausing Endangered Languages Project.
Austin, P. K., Sallabank, J. (2011). The Cambridge handbook of endangered languages. Cambridge: Cambridge University Press.
Bouquıaux, L., Jacquelıne, M. C. T., James, R. (1992). Studying and Describing Unwritten Languages. SIL International.
Bozkurt, F. (2002). Türklerin Dili. Ankara: Kültür Bakanlığı yay.
Brenzinger, M. (1992). Language Death: Factual and Theoretical Explorations With Special Reference to East Africa. Berlin-New York: Mouton de Gruyter.
Chambers, J.K., Trudgill, P. (1998). Dialectology. Cambridge: Cambridge University Press.
Crystal, D. (2007). Dillerin Katli Bir Dilin Katli Bir Milletin Ölümüdür. İstanbul: Profil.
Çağatay, S. (1972). Türk Lehçeleri Örnekleri II, Ankara: AÜ. DTCF. yay. 

Haftalara Göre İşlenecek Konular

HaftalarKonular
1. HaftaDilbilimsel çeşitlilik ve dil ekolojisi bağlamında Türk Dilleri
2. HaftaTürk dilleri konuşurlarının etkileşimde bulunduğu dil ve kültürler
3. HaftaTehlikelilik ölçütlerinin Türk Dillerine uygulanması
4. HaftaÇin'de yok olma tehlikesine maruz Türk dilleri
5. HaftaSalırca ve tehlikelilik durumu
6. HaftaSarı Uygurca ve tehlikelilik durumu
7. HaftaFu-yu Kırgızcası ve tehlikelilik durumu
8. HaftaÇin'deki diğer yok olma tehlikesine maruz Türk dilleri: Tatarca, Tuvaca, Kazakça, Özbekçe
9. HaftaMoğolistan'daki yok olma tehlikesine maruz Türk dilleri: Tsengel Tuvaları, Hotonlar, Duhalar
10. HaftaAfganistan'da yok olma tehlikesine maruz Türk dilleri: Özbekçe ve ağızları, Afşarca
11. Haftaİran'da yok olma tehlikesine maruz Türk dilleri: Halaçça, Horasan Türkçesi
12. HaftaUkrayna'da yok olma tehlikesine maruz Türk dilleri: Urumca, Kırımçakça, Karayca, Kırım Tatarcası
13. HaftaRusya'da yok olma tehlikesine maruz Türk dilleri: Güney Sibirya bölgesi Türk dilleri
14. HaftaRusya'da yok olma tehlikesine maruz Türk dilleri: Kuzey Sibirya bölgesi Türk dilleri
15. HaftaAvrupa'da yok olma tehlikesine maruz Türk dilleri: Polonya Tatarcası, Gagauzca, Litvanya Karaycası
16. HaftaGenel Sınav

Değerlendirme Sistemi

Yarıyıl içi çalışmalarıSayısıKatkı Payı %
Devam (a)1410
Laboratuar00
Uygulama00
Alan Çalışması00
Derse Özgü Staj (Varsa) 00
Ödevler00
Sunum130
Projeler00
Seminer00
Ara Sınavlar120
Genel sınav140
Toplam100
Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı1660
Yarıyıl Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı140
Toplam100

AKTS (Öğrenci İş Yükü) Tablosu

Etkinlikler Sayısı Süresi Toplam İş Yükü
Ders Süresi 14 3 42
Laboratuvar 0 0 0
Uygulama6530
Derse özgü staj (varsa)000
Alan Çalışması6424
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön Çalışma, pekiştirme, vb)14684
Sunum / Seminer Hazırlama21020
Proje000
Ödevler5630
Ara sınavlara hazırlanma süresi13030
Genel sınava hazırlanma süresi14040
Toplam İş Yükü49104300

Dersin Öğrenme Çıktılarının Program Yeterlilikleri İle İlişkilendirilmesi

D.9. Program YeterlilikleriKatkı Düzeyi*
12345
1. Türk dünyasının geçirdiği sosyal, ekonomik, kültürel, siyasi ve coğrafi değişimleri bütüncül bir perspektifte kavrar.  X  
2. Türk kültürünün ve etkileşimde bulunduğu kültürlerin kaynak dillerinden en az birisini okur, anlar ve bilgi üreterek yorumlar.   X 
3. Türk kültürünün bölgesel varlık alanlarından biri üzerine karşılaştırmalı, bütüncül perspektifte analitik bilgi üretir.   X 
4. Türk kültürünün dil, sosyal yapı evrelerini komşu kültürlerle temas süreçlerini de dikkate alarak analiz eder.   X 
5. Türk dili, kültürü ve sosyal yapısının karşılaştığı problemlerin çözümünde evrensel bilgi birikiminden de yararlanarak etkin bir metodoloji geliştirir.    X
6. Mevcut ve muhtemel siyasi, askerî ve sosyo-ekonomik sorunların çözümü için evrensel Türkiyat perspektifli çözümler üretir.  X  
7. Türk kültürünün bölgesel varlık alanlarında yaşadığı ve yaşamakta olduğu asimilasyon ve kaybolma tehlikelerini değerlendirir, bunlara karşı alınması gereken tedbirleri ilgili kurumlarla paylaşır.   X 
8. Dünyadaki etnik ve kültürel sorunlarla ilgilenerek muhtemel çözüm yolları konusunda Türkiyat perspektifli analizler yapar.  X  
9. Türk kültürü ve etkileşimde bulunduğu kültürler üzerine tarihî, filolojik, sosyal ve ekonomik alanlarda yeni bakış açıları geliştirir.   X 
10. Evrensel bilgi birikiminden hareketle Türkiyat perspektifinde bilgi üreterek metodolojik ve bilimsel katkılar sağlar.   X 
11. Türk kültürünün etkileşimde olduğu coğrafyalara yönelik dil, tarih ve kültür araştırmalarında yeni yöntemler dener ve teknolojik kullanım yöntemlerini geliştirir.    X
12. Türk dili, tarihi ve kültürü ile onun etkileşimde bulunduğu dil, tarih ve kültürler üzerine bilimsel katkılar sağlar.    X

*1 En düşük, 2 Düşük, 3 Orta, 4 Yüksek, 5 Çok yüksek